1. Eczeem
2. Schimmels
3. Wratten

20% van de ha consulten

Zonnebank bevat veel UV-A, zon bevat een combi van UV-A en UV-B

UV-A = cellen gaan zich anders organiseren, je wordt er bruin van maar is het schadelijkst voor de huid.

UV-B = melanocyten gaan meer melanosomen aanmaken: minder schadelijk

Ophoping cholesterol bij de oogleden: gele plaques (Mona Lisa)

verdwijnt niet bij adequate behandeling  voor hypercholesteremie! Moet chirurgisch/laser/stikstof etc

1. Eczeem
2. Psoriasis
3. Lichen planus
4. Dermatomycosen
5. Huidinfecties (bacterieel en viraal)
6. Acne
7. Rosacea
8. Naevus naevocellularis
9. Actinische keratose
10. Epitheliale tumoren

Plaats
Rangschikking
Omvang (aantal en grootte)
Vorm 
Omtrekt = begrenzing
Kleur
Efflorescenties

1. Miliair: 1-2 mm
2. Lenticulair 3-10 mm
3. Nummulair 1-3 cm

Macula: niet verheven, vlek

Erytheem: wegdrukbare roodheid 
  
Ecchymosen: petechien en purpura <2 mm

Papel: solide verhevenheid in epidermis/dermis <1cm. Gewoon een verheven plekje op de huid. Pukkel, muggenbult

Plaque: solide verhevenheid >2cm. Psoriasis/eczeem

Nodulus: solide massa in de huid. Solide massa in de huid < 1 cm (lipoom, ganglion)


Nodus: solida massa, zelfde als nodulus maar dan groter

Vesicula: < 1cm helder vocht

Bulla: > 1cm helder vocht

Pustula: gele inhoud <1cm vocht

                  
Cyste: Afgesloten holte in de huid gevuld met vocht/cellen

Squamae: dit is schilvering. Het kan natuurlijk veel verschillende soorten zijn. Het laat los. 
 
Lichenificatie: je ziet de huidlijnen heel goed. Het is het resultaat van chronisch eczeem. Olifantenhuid.
 
Urtica: kwaddel. Vluchtige verhevenheid berust op oedeem. 
 
Crusta: opgedroogd transsudaat of excudaat. Echt een korst. Zit vaster dan squamae.
 
Atrofie: verdunning van de huid epidermis en dermis. Kan bij allebei.

Erosie: altijd alleen maar in de epidermis. Hierbij nooit bloedingen

Excoriatie: opengekrabt wondje, vaak wat bloed.

Ulcus: gaat tot in de subcutus

Ragade: kloofje, kan tot in de dermis, maar kan ook dieper

Atrofie betreft epidermis en dermis. Erosie: alleen epidermis (heel oppervlakkig).

Erosie: alleen epidermis.
Excoriatie: schaafwond met puntbloedingen (raakt de dermis)

1. Stratum Corneum
2. Stratum Lucideum (alleen aanwezig in de epidermis van handpalmen en voetvolen)
2. Stratum Granulosum
3. Stratum Spinosum
4. Stratum Basale

1. Meer melanosomen (niet meer melanocyten)
2. Verdeling melanosomen: hele epidermis bij donkere en bij blanken voornamelijk bij het stratum basale

1. Lanugohaar: ongepigmenteerd, mergloos, fijn haar dat in utero in de leerste levensweken wordt afgestoten
2. Vellushaar: zacht, mergloos, ongepigmenteerd dat het hele leven aanwezig blijft
3. Terminaal haar: wenkbrauwen, wimpers, behaarde hoofd. Androgeenafhankelijke gebieden

Vinger groeit sneller (3.5 mm per maand) dan teen (1.6 mm per maand)

Erythemateuze laesies bedekt met vettige squamae. Het jeukt

Locatie: behaarde hoofd (oogranden, nasolabiale plooi), gezicht, borst, rug. Bij baby's berg of het luiergebied (luier dermatitis).

Voorstadium/mildste vorm: roos op het hoofd

DD:
1. Psoriaris. Maar dit is scherper begrensd. Komt wel ook veel voor op de (behaarde)hoofdhuid.
2. Pityriasis rosea. Voornamelijk romp. Begind met 1 plaque (Herald patch). Duurt heel kort (paar weken en je bent ervan af).
3. Dermatomycosen
4. Erytrodermie: >90% van de huid erythemateus

Diagnosticering op basis van klinisch beeld. AV niet zinvol

Behandeling:
Lichte klasse (I-II) + vaak een lokaal antimycoticum want de gist Malassezia furfur speelt vaak een rol. De voorkeur gaat uit naar een zalf, vanwege de droge en schilverige huid.

* Malassezia furfur

Erythemateuze plaques en papels + squamae. + Nagelafwijkingen (putjes, olievlek, splinterbloedingen, kalknagels = subunguale hyperkeratoze, distale onycholyse) + jeuk

Locatie: strekzijde ellebogen, knieen, rug, behaarde hoofdhuid, maar kan overal

DD:
- Psoriasis inversa (maar dit is meer in de lichaamsplooien en heeft minder de schilvering)

Diagnosticering:
Klinisch beeld. Anamnese: positieve familieanamnese, nagelafwijkingen, kaarsvetfenomeen (toename schilfering bij krabben), postief auspitzfenoom (puntbloedingen bij krabben). Biopt kan worden genomen voor diagnose.

Behandeling:
- klasse III of IV topicale corticosteroiden --> bij milde vorm
- Lichttherapie (UV-B) of systemische therapie --> bij uitgebreid, systemisch en/of therapieresistent

Artritis psoriatica

In de wintermaanden. UV-B helpt namelijk, dus in de zomer is het minder

Schilfering toename na krabben bij psoriasis vulgaris

Puntbloedingen bij krabben bij psoriasis vulgaris

Het jeukt matig

Een langzaam groter wordende plaque met erytheem, squamae en crustae.   

Diagnosticering: KOH-preparaat (biopsie en kweek kan ook maar duurt langer). 

Behandeling: systemisch antimycoticum gedurende 12 weken. Bij onycho kan het ook nog wat langer. Het succespercentage is wisselend. Vaak wordt er alleen bij klachten behandeld.

Jeuk: geen jeuk

Erythemateuze squameuze plaques met erosie

Locatie: begint vaak in het zwembroek gebied

Het komt vooral bij oudere mensen voor

Beloop chronisch. Verloopt in stadia: patch, plaque, tumor --> cutaan non-Hodgkin T-cel lymfoom. Kan uitbreiden naar de lymfklieren en dan naar andere organen.

1. Seborroisch eczeem
2. Psoriasis
3. Dermato (en onycho) mycosen
4. Mycosis fungoideus

Erythemateuze papels en noduli en excoriaties. Centrale schilver of korst. 

Jeuk: ziek veel jeuk

Vrouwen van middelbare leeftijd

Ontstaanswijze onbekend

Behandeling: zeer moeilijk te behandelen. Stop sws met krabben --> krab-jeuk cyclus doorbreken
- Topicale sterke corticosteroiden (klasse IV)
- Tacrolimuszalf (immunosuppressiva) 
- Emmoliens (indifferente zalf)

Annulaire plaques, verheven erythemateuze rand, centrale genezin. GEEN schilvering. GEEN jeuk. OP DE HAND. Het is onschuldig

Bij wie komt het veel voor? Diabetes mellitus

Diagnosticering: klinisch beeld (bij atypische presentatie biopt)

Behandeling:
- Expectatief (ivm weinig symptomen)  
- Spontane regressie
- Potente corticosteroiden (III-IV)
* Fun fact: lichte beschadiging van de huid (biopt nemen) kan het herstel versnellen

Bij granuloma annulare heb je:
GEEN jeuk
GEEN schilvering

Confluerende erythemateuze papels. Het jeukt.

Typisch: Wickhamse striae: netwerk van fijn vertakte witte streepjes die door de erythamateuze papels heen lopen. Kan ook in de mond als parelmoerachtige laesies voorkomen.

De 5 p's:
1. Paars
2. Papels
3. Pols
4. Polygonale vorm (veel hoekig)
5. Pruritis   

Diagnosticering: histopathologisch onderzoek (biopt) = verdikt stratum granulosum, acanthose (verbreding van de epidermis), lichenoid ontstekingsinfiltraat

Behandeling:
Lokale cortico's III-IV

Oorzaak kan geneesmiddelden zijn (NSAIDs bijvoorbeeld)

Verbreding van de epidermis. Je ziet het bijvoorbeeld bij lichen planus

Prurigo parasitaria (prurigo simplex)

Overgevoeligheidsreactie op een insectenbeet

Bultjes --> inflammatoire oedemateuze papels

Behandelen niet nodig.

1. Lichen planus
2. Strophulus
3. Granuloma annulare
4. Prurigo nodulare

1. Chlamydia
2. Genitale wratten = condolmata accumulata
3. Herpes genitalis
4. Gonorroe
5.Hep B
6. Trichomonas
7. Syfillis
8. HIV
9. Gardnerella
10. Schaamluis

Kleurloos bij chlamydia (en vaak afwezig bij chlam)

8 dagen (heel kort)
Chlamydia duurt langer

Wat kunnen de klachten zijn bij mannen?
- Branderigheid
- Uretritis, proctitis bij oraal contact (kleurloze afscheiding en pijn)
- Asymptomatisch = 50%

Wat kunnen de klachten zijn bij vrouwen?
- Contactbloedingen
- Dysurie
- Veranderde, kleurloze afscheiding
- Asymptomatisch = 70-90%

Incubatietijd: 1 tot 3 weken
Chlamydia trachomatis
Verwekker: chlamydia trachomatis

Testen:
Man: NAAT urine of urethra
Vrouw: NAAT vaginale uitstrijk

Behandeling:
1e keus: azitromycine 1000mg eenmalig p.o.
2e keus: doxycycline 2dd 100mg p.o. gedurende 7 dagen OF amoxicilline 3dd 500mg p.o.

Complicaties:
- Man: epididymitis met subfertiliteit en opstijgende UWI
- Vrouw: salpingitis met subfertiliteit (als je geen kliniek hebt gehad van een PID is die kans klein)
- Neonaat: conjunctivitis + pneumonie

4-6 weken

Kliniek:
Man:
- Druiper (gele afscheiding)
- Uretritis: pijn bij plassen (of proctitis, faryngitis)

Vrouw:
- Afscheiding veranderd, maar chlamydia geeft meer de afscheiding
- Contactbloeding
- 30-60% symptoomloos
- Cervicitis

Verwekker: neisseria gonorroe (gramnegatieve duplokok)
Incubatietijd: gemiddeld 8 dagen

Diagnostiek:
NAAT of kweek (grampreparaat). Grampreparaat is echt voor het kijken naar gonorroe. De NAAT doe je meer als check of het geen of ook chlamydia is.

Behandeling: ceftriaxon i.m. eenmalig 500 mg (spuit) eenmalig

Bij contra-indicatie (kweek resistent) --> cefuroximaxetil 2x 1000 mg p.o. 2 giften met een tussenperiode van 6 uur

Complicaties:
Zelfde als chlamydia, alleen bij neonaten kan het wat heftiger verlopen. Dit kan leiden tot conjunctivitis bij neonaten met als mogelijk gevaar: blindheid

Verwekker: treponema pallidum (gram negatief)

Kliniek verschilt:
1. Primaire infectie: Lues 1 = ulcus durum die zonder symptomen verloopt (geen pijn, voelt hard aan, kan wel met lymfklieren gezwollen) + kliniek (vrouw: jeuk, dysurie en afscheiding en man: uretritis klachten)
OF latente syfillis OF door naar secundaire na genezing van de ulcus
- Secundaire infectie: Lues 2 = 3-10 weken na primaire ulcus, maculopapuleuze rash op de handpalmen en voetzolen (bruinrood). Jeukt niet. Of: motten haar. Condylomata lata: vlakker dan accumulata, ze zijn meer wit en nattend.
Asymptomatische fase... Bij 30% gaat het over naar tertaire bij geen behandeling:
- Tertiare syfillis: meer vroeger toen er nog geen behandeling was: neurologische complicaties, cardiovasculair, etc.

Incubatietijd: 10 tot 90 dagen. Partners van de afgelopen 3 maanden benaderen

Diagnostiek:
Sneldiagnostiek: donkerveldmicroscopie van de ulcusuitrijk (T. Pallidum)
Serologie is het belangrijkst: TPPA en VDRL. Je kijkt naar beiden. De TPPA blijft hele leven positief, dus zegt niks over je infectie nu actief is. Dat bepaal je aan de hand van de VDRL. Die is alleen hoog als je een actieve infectie hebt, door behandeling wordt deze negatief.

Syfillis zie je vaak in co-infectie met HIV. Dat komt omdat het vaak voorkomt bij MSM.

Behandeling Lues I: benzatinebenzylpenicilline 2.4 miljoen IE i.m. (in linker en in rechter bil) eenmalig

Complicaties: Lues III (als je niet zou behandelen)
- Tumoren, aneurysmata, doofheid, meningitis, psychiatrie, etc. Heel zeldzaam tegenwoordig

Scabies schurft. Staat bij de SOA’s omdat je deze ook kan overdragen bij intensief lichamelijk contact. Je hoeft er geen seks voor te hebben, kan gewoon bij tegen elkaar aan zitten/liggen. 15 minuten intensief contact!

Kliniek:
- erythomato-squameuze uitslag over het hele lichaam, maar vooral: polsen, vingers, voetzoolranden
- gangetjes interdigitaal (waar niet veel gekrabt is)
- jeuk, met name 's nachts

Incubatietijd: 2 tot 6 weken

Diagnostiek:
- klinisch beeld
- directe microscopie = dermascoop (delta sign = chinese hoedjes)
- KOH preparaat

Behandeling: permetrine 5% creme = loxazol.
8-10 uur vanaf kaaklijn naar beneden (in de nacht). In de ochtend afwassen.
Jeuk weg na pas 6-8 weken. Alle gezinsleden en huisgenoten doen deze behandeling. Kleding en beddengoed wassen op 60 graden.

Complicaties: secundaire impetiginisatie door krabben. 

De jeuk kan tot wel 2 maanden blijven

Trichomonas infectie. Dit staat in het rijtje van SOA’s omdat hij seksueel overdraagbaar is, maar het niet alleen seksueel overdraagbaar. Vrouwen kunnen daar ook ‘ gewoon’ last van hebben. Bij de man kan de trichomonas niet lang overleven, dus zij zijn er weer vanaf zonder dat ze klachten krijgen.

Kliniek:
- Asymptomatisch
- Geelgroene afscheiding
- Stank afscheiding (heel erg)
- Vulvitis
- Frambozen cervix
- Wereldwijd is dit de meestvoorkomende niet virale SOA
- Incubatietijd: 1 tot 4 weken. Dus sekspartners waarschuwen 4 weken geleden

Eencellige parasiet trichomonas vaginalis

De 4 criteria voor het stellen van de diagnose:
1. Homogene, dunne, geelgroene fluor (vaak met gasvorming) + vaak frambozencervix
2. Ph > 4.5
3. Onwelriekendheid 
4. Positief fysiologisch zoutpreparaat --> flagellen --> 1e keus

Behandeling: metronidazol 2000mg p.o. eenmalig

Gardnerella: bacteriele vaginose

Cervix erythemateus en toegenomen witte, melkachtige afscheiding. Het is eigenlijk GEEN SOA. Je kunt het ook krijgen door verkeerde bacteriele overgroei.

Kliniek:
- Wit grijze dunne vloeibare fluor
- Zure vis lucht
- Lijkt op trichomonas geur

Criteria diagnostiek
1. Homogene witgrijze fluor
2. PH >4.5
3. Amine test (snuffeltest aminegeur = vislucht)
4. Clue cells in het fysiologisch zout preparaat

Behandeling:
Metronidazol 2000mg p.o. eenmalig
Maar gaan wel vaak vanzelf over

Partners hoeven niet te worden gewaarschuwd

Complicaties: X

- Blaasjes, erosies, erytheem, gezwollen
- Jeuk, pijn
- Vaginale afscheiding, lymfadenopathie
- Kan ook met prodromale fase

Virus:
- HSV I en II. Door het orogenitale geslachtsverkeer zie je I en II allebei oraal en genitaal voorkomen. Soms kan het wel zinvol zijn om het onderscheid te maken: I geeft iets minder kans op recidieven (I = oraal, II = genitaal, van oorsprong). De primo-infectie is vaak heel heftig en dan heb je wel antivirale therapie nodig. Recidieven kunnen wel subtiel verlopen.

Diagnostiek
NAAT (onderscheid I en II)
Sneldiagnostiek: Tzanck test --> bodem van een blaasje strijken en dat kleuren en dan zie je op je glaasje onder de microscoop meerkernige reuscellen. Dit is typisch voor een herpes infectie.
PCR

Behandeling
Wanneer? Hoe in principe niet, behalve bij:
Ernstig verlopende infectie/veel klachten bij primo
Frequente recidieven --> profylactisch
Immuundeficiente patienten

Primair: valaciclovir (2dd 500m po 5 dagen)
Recidief: 3-5 dagen
Overig: zinkoxidesmeersel/lidocainezalf

Complicaties:
Herpes neonatorum (als infectie actief is tijdens de bevalling)
Beloop: recidiverend, HSV type II frequenter

Microscopie met kleuring waarbij je reuscellen ziet bij herpes

Kliniek
- Jeuk, parasiet/neten zijn zichtbaar
Het komt minder vaak voor dan vroeger

Diagnostiek: klinisch beeld en directe microscopie

Behandeling: permetrine 5% creme of malathion 0.5% lotion (gewoon net als huidluis)

Complicaties: secundaire impetiginisatie

Condylomata acuminata

Verwekker: HPV 6 en 11

Kliniek: voor mannen en vrouwen hetzelfde.
Roze-rode – wit-grijze papillomen. Bloemkoolachtig, maar kan ook wat vlakker
Incubatietijd kan maanden tot jaren zijn, dus achterhalen van wie je het hebt gekregen is lastig

HPV: type 6 en 11. Dit is seksueel overdraagbaar.  

Diagnostiek:
Op basis van kliniek (soms PA nodig)
Vaginaal speculum onderzoek: want bij spreiden van de labia zijn niet altijd alle wratjes zichbaar
Indien anaal contact proctoscopie
Screenen op SOA

Behandeling:
Je hoeft dit niet persee te behandelen. Het gaat vanzelf over. Je wil het liefst dat het lichaam het zelf klaart. Je kan eventueel ook:
- Podofyllotoxine creme/aanstipvloeistof
- Imiquimod creme
- Evt. Cryo, electrocoagulatie, excisie, curettage, laser

Complicaties: geen! Merendeel verdwijnt gewoon (80%)

Fun fact: het kan ook bij kinderen voorkomen dus niet altijd duiden op seksueel misbruik

Genitale wratten
Herpes

- Zweetklieren = zweetklier heeft wel een eigen uitgang

- Talgklieren = zit aan een haar vast, dus heeft geen eigen uitgang

- Haarfollikels: eigenlijk een hele grote instulping van epidermis. Haar = keratine = stratum corneum. Haren hebben ook vaak kleur. Dat moet geproduceerd worden. Dat doen ook melanocyten. Die zitten ook basaal in de haarfollikels.   

M. Arector pilli

Kenmerkend voor psoriasis

Kenmerkd voor eczeem

Verdikking epidermis

Verwijding van intracellulaire ruimtes tussen de keratinocyten door oedeem. De cellen zijn alleen nog met elkaar verbonden met de dermasomen --> ziet eruit als tramrails tussen cellen

Uitgaande vanuit stratum basale.

Parelmoer achtig en teleangectasien

Kenmerken:
- Randpallicadering (cellen die rechtop staan).
- Splijtruimte (waarschijnlijk een artefact van het aansnijden)
- Donkerpaars op histologie --> Basaloide velden
- Mogelijke hyper en parakeratose
!!!!! Als je de randpallicadering zit dan is het basaalcelcarcinoom

Drie types die je moet kennen:
1. Nodulair = deze snijden we eruit (krapper)
2. Sprieterig = deze snijden we eruit (ruimer)
3. Superficieel = is oppervlakkig dus deze kunnen we ook nog met een lokale therapie behandelen (efudix)

Basaalcelcarcinomen zaaien niet uit. Het kan eventueel wel, maar is heel zeldzaam.

Behandeling: 5-FU creme, cryotherapie en fotodynamische therapie

Maligne proliferatie van vaten, volle dermis --> ery's treden uit --> ijzer komt in de dermis --> bruin

HIV infectie (immuungecomprimiteerd)

S: Erytheem, squamae, jeuk
L: Behaarde hoofd, gezicht, borst, rug
D: Klinisch
T: Anti-mycotica + klasse 1-2 cortico
O: Schimmel M. Furfur, Roos, Berg

S: Erytheem, squamae, lichenificatie, excoriaties, ragaden
L: Afhankelijk leeftijd
D: Klinisch
T: Klasse 2-3 cortico + minder water/dier/plant contact
O: Gelaat (narcosekapje vrij) -> plooien -> gelaat/handen

S: Erytheem, squamae, jeuk,
L: Handen, gezicht
D: plakproef
T: Klasse 2-3 cortico + beroep change
O: Type 4 reactie

S: Erytheem, squamae, jeuk
L: Handen
D: Plakproef t.u.v. allergenen
T: Klasse 2-3 cortico + triggers mijden
O:

Constitutioneel, Allergisch, Ortho-ergisch, hypostatisch

strekzijde vs plooien
schilfers vs geen schilfers

Erytheem
Squamae
Papels
plaques
nagelafwijkingen
kaarsvetfenomeen
auspitzfenomeen

Klasse 3-4 cortico
Licht therapie
Systeem therapie 
Zalf

Erytheem
Squamae
Crustae
Verheven rand

KOH-preparaat

Lokale anti-mycotica 
Bij uitgebreide klachten of nagelbetrokkenheid  systemische therapie 12 weken

5x P
Paars papel pols polygonaal pruritis
wickhamse striae
afwijkingen in de mond

Verdikt stratum granulosum + verbreding epidermis

Klasse 3-4 Cortico

cutaan non-hodgkin t-cel lymfoom
start zwembroekgebied
chronisch
eczeem -> plaque -> tumor
T (beperkt tot huid): lokale cortico / lichttherapie

Huidafwijkingen ter plaatse van traumata huid.

Diabetici

annulaire plaque met verheven erythemateue rand + centrale genezing
jeukt en schilfert NIET 
expectatief

Jeukende noduli met centrale korst/schilfer
Symmetrisch en niet in het gelaat
stoppen met krabben
lokale cortico
lichttherapie

Allergische reactie op insectenbeet, vaak bij kinderen
jeukende papels
expectatief

1 maand

Schimmel van de handen, niet reagerende op indifferente therapei

Allergische rhinitis
Allergische astma
Constitutioneel eczeem

Papels, pustels, comedonen

Lokaal AB + keratolytica *benzoylperoxided* + minder water/zeep

Acne conglobata; nodi en cysten
behandeling ositretinoïne (roaccutane) -> G-LET

Erytheem, papel, pustel, teleangectasieën, pijn, branderigheid, rhinophyma (nasty nose) -> CO2 lasertherapie / chirurgie

Lokaal AB (metronidazol) + syst AB + minder zon expositie + gebruik zonnebrand creme

1. t.g.v. van infectie (HSV) / self limiting / Minor (geen slijmvliezen aangedaan)
2. t.g.v van geneesmiddel / 1-3 weken na start / epidermis laat los van basaalmembraan / OPNAME ICU

Auto immuun  blaarvormende ziekte (IgG tegen desmosomale eiwitten) 
(slappe) intra epidermale blaren + aften in de mond 
Nikolsky 1: wrijven veroorzaakt blaren
Nikolsky 2: bestaand blaar kan verschoven worden

Hoge dosis prednison + IVIG / plasmaferese / Rituximab / etc

Auto immuun blaarvormende ziekte (IgG tegen basaalmembraan + C3) + eosonofielen
Stevige sub-epidermale blaren + evt orale betrokkenheid + jeuk

Immunofluorescentie voor beide en histopathologie ter aantoning eosinofielen bulleus penfigoïd.

systemische cortico's / immuunsuppressie

zonprotectie beter
verkorting symptomen met 1 dag

Steenpuist, ontsteking haar follikel. vaak S. Aureus

De behandeling van een furunkel is primair lokaal / expectatief. Een systemische behandeling (Fluclox) met antibiotica is geïndiceerd bij de volgende situaties:
- Gelaat
- Hartklepaandoening of hartklepprothese
- lymfadenitis of algemene ziekteverschijnselen
- karbonkel     (Wanneer een uitgebreider, dieper infiltraat ontstaat, spreken wij van een karbunkel OF bij combinatie van meerdere furunkels)

Pijn, Koorts, pustels, erytheem
Vaak S. Aureus, bij recidieven --> DRAGERSCHAP (keel / neus / perineum)

Sinus cavernosus trombose

flucloxacilline 3dd 100mg of lokaal chloorhexidine of jodium.

Vorm van folliculitis.
Pustels, erythemateuze nodi, abcessen, fistels, cysten en comodenen

Medicamenteuze: lokale behandeling met antiseptische middelen, eventueel in combinatie met lokale acnepreparaten zoals retinoïden.

Systemische: combinatie van rifampicine en clindamycine.

Chirurgisch: cryotherapie, CO2-lasertherapie, incisie en drainage of deroofing (waarbij fistelgangen en abcesholten worden blootgelegd door middel van diathermische incisie).

Meest voorkomende huidziekte kinderen
S. Aureus
Erytheem, squamae, crustae & erosie

Lokale AB (bv. fusidinezuurcrème of mupirocinezalf).

Systemische AB (Fluclox / Azitro) wordt gegeven bij algemene symptomen zoals koorts, of bij uitbreiding van het ziektebeeld.

Betadinescrub kan worden toegepast ter preventie bij patiënten met regelmatige recidieven. 

Onbehandeld geneest het binnen 2-3 weken.

gegroepeerde blaasjes in 1 dermatoom
jeuk, tintelingen, pijn, malaise, spierpijn --> na 1 - 4 dagen blaasjes
geneest spontaan na 1-3 weken

Infectie met candida albicans in de plooien
rood en scherp begrensde huidafwijking met schilferende rand en eilandjes voor de kust. 
Candida oralis = Spruw

Indien
Vaginaal: miconazol
Mond / elders: Nystatine

Koorts pijn erytheem oedeem
Erysipelas = oppervlakkiger en scherp begrens
Beta hemolytische streptokok vs S. Aureus
Erysipelas: Feneticilline + porte d'entreé sluiten + elastische kousen
Cellulitis: Fluclox

Huidmanifestatie van de Ziekte van Lyme
Vector = teek
Spirocheet: Borrelia

Diagnose:
- Er zich een centrifugaal uitbreidende rode tot blauwrode macula of ring >5cm ontstaat zonder blaasjes, papels, schilfering of infiltratie (ongeacht of tekenbeet is bemerkt)
- Er zich een centrifugaal uitbreidende macula of ring >5cm ontstaat met blaasjes, papels, schilfering of infiltratie na een tekenbeet op die plaats

HPV
Aangeengroeing van  verrucae planteres
keratotische vlakke papels, die vaak centrale inzinking hebben.

Vrouwen communiceren patiëntgerichter dan mannen. Mannen zijn meer taak- en oplossingsgericht.

Prostaat en vaginaal onderzoek wordt minder vaak bij andere geslacht uitgevoerd. Patiënten willen bij intiem onderzoek liever een vrouw als arts

Mannen -> meer psychofarmaca, slaapmiddelen en analgetica dan vrouwelijke artsen met hogere doses. Vrouwen meer oplossing in gesprek. 

Vrouwen vragen vaker beeldvormende onderzoeken aan. Mannen verrichten meer technische handelingen

Model van Lalonde:
- Biologische en genetische factoren
- Leefstijlfactoren
- Gezondheidszorg. Aanbod en toegankelijkheid van medische zorg
- Fysieke en sociale omgeving. Sociale en financiële situatie

Overheid is verplichte gezondheidsbevorderende maatregelen te treffen
- Organisatie openbare gezondheidszorg
- Bestrijding infectieziekten
- Isolatie van personen die gezondheidsgevaren opleveren
- Jeugd- en ouderenzorg

1. Hongersnoden, sterfte door infectieziekten
2. Afnemende pandemieën. Sterfte door welvaartsziekten en ongevallen
3. Sterfte door welvaartsziekten
4. Chronische aandoeningen
5. Nieuwe en terugkerende infecties

In derdewereldlanden zowel sterfte door hongersnoden als welvaartsziekten.

Availability
Accessibility
Acceptability
Quality

Selectiemechanisme: gezondheid invloed op SES
Causatiemechanisme: SES invloed op gezondheid -> belangrijkste

Att: unieke eigenschappen van ethnische groep
Rel: relatief tussen specifieke groep en maatschappij waarin ze leven

Primair: voorkomen. Vaccinatie
Secundair: Bij risicogroepen. Al voorstadium van de ziekte
Tertiair: Voorkomen van recidief of beperken van de gevolgen

Collectief: hele bevolking screenen op een aandoening. Georganiseerd
Opportunistisch: bij personen met een goede aanleiding of gelegenheid

Hoogrisico benadering of niet. Grootste winst te behalen in midden risicogroep. 
Hoogrisicobenadering bij:
- Relatief risico groot in hoog risicogroep
- Prevalentie van hoog risicogroep klein
- Risicogroep makkelijk te identificeren

Bescherming - omgeving
Bevordering - gedrag
Ziektepreventie - de aandoening

Lead time bias: eerder diagnose -> langere overleving
Length bias: screening spoort ziekten op die langzaam ontstaan

- Belangrijk gezondheidsprobleem
- Makkelijk te diagnosticeren
- Zinvolle behandelingsoptie
- Herkenbaar latent stadium om ziekte op te sporen
- Overeenstemming wie als ziek wordt beschouwd
- Test aanvaardbaar voor bevolking
- Kosten-batenanalyse

1. Omvangrijke gezondheidswinst
2. Effecten eenduidig vastgesteld met gerandomiseerd onderzoek
3. Geringe mate van ongunstige neveneffecten
4. Balans tussen gezondheidswinst en neveneffecten inzichten duidelijk voor deelnemers
5. Kosten baten
6. Implementatie leidt niet tot ongelijkheid
7. Ontwikkeling op andere terreinen veranderen de afweging op korte termijn niet