Summary - de geo 3 vwo

• 1 Nigeria: rijk en toch arm

• aanlandige wind

  wind vanaf zee. heet ook zeewind.
• aflandige wind

  wind vanaf land. heet ook landwind
• afzetmarkt

  het aantal klanten dat producten wil kopen
• analfabetisme

  het percentage van de bevolking ouder dan 15 jaar dat niet kan lezen of schrijven.
• arbeidsextensief

  bedrijf dat weinig arbeid nodig heeft
• arbeidsmigrant

  iemand die zijn eigen woongebied verlaat door gebrek aan werk en geld
• artsendichtheid

  het aantal artsen per duizend inwoners
• autonomie

  vrijheid van een land of gebied om eigen wetten en regels te bepalen. heet ook zelfbestuur
• basisbehoefte

  iets wat iedereen echt nodig heeft om redelijk te kunnen leven (voedsel, huisvesting, onderwijs en gezondheidszorg).
• beroepsbevolking

  mensen die betaald werk willen doen
• bevolkingsdichtheid

  het gemiddelde aantal inwoners per vierkante kilometer
• bevolkingsspreiding

  de verdeling van mensen over een land of gebied
• bilaterale hulp

  hulp die het ene land direct aan het andere land geeft
• bnp per inwoner

  het gemiddelde inkomen per inwoner, berekend door het bnp te delen door het aantal inwoners van een gebied.
• braindrain

  het wegtrekken van hoogopgeleide mensen uit een gebied, waardoor kennis uit dat gebied verdwijnt
• bruto nationaal product (bnp)

  totale productie van goederen en diensten in een land in een jaar, uitgedrukt in geld
• buitenlandse investering

  investering van buitenlandse bedrijven in een land
• centrumland

  land dat behoort tot de rijke landen in de wereld
• corruptie

  het omkopen van mensen of het verduisteren van geld
• deelstaat

  gebied binnen een land dat voor een deel zelfbestuur (autonomie) heeft. er is een hoofdstad, er zijn ministeries en er zijn eigen wetten en regels.
• delta

  een gebied vlak voor de monding, waar de rivier zich vertakt in vele rivierlopen.
• duurzame hulp

  hulp waar een land blijvend iets aan heeft. heet ook structurele hulp
• economische crisis

  periode waarin de economische groei laag is of waarin de economie krimpt
• etnische groep

  een groep mensen met een andere cultuur dan dei van andere bevolkingsgroepen in een land
• etnische minderheid

  etnische groep die in een land in de minderheid is
• export/exporteren

  levering van goederen en diensten aan een ander land. heet ook uitvoer/ uitvoeren
• federatie

  land dat is verdeeld in deelstaten
• geplande wijk

  wijk waarvan het stratenpatroon en het ruimtegebruik van tevoren zijn vastgelegd
• import/importeren

  invoeren van goederen en diensten uit een ander land
• informele sector

  ongeschoold, slechtbetaald werk in de dienstensector. heet ook vluchtsector
• infrastructuur

  alle voorzieningen die nodig zijn om personen, goederen of informatie te vervoeren
• invoerrechten

  belasting op producten dien in een land worden ingevoerd
• kennismigrant

  arbeidsmigrant die vanwege zijn kennis verhuist
• kolonie

  gebied in een ander werelddeel dat in het bezit is van (meestal) een Europees land
• mangrove

  boom die in zout water leeft langs tropische kusten.
• middenklasse

  mensen in een land die voldoende geld hebben om in hun basisbehoeften te voorzien en die zich wat lux kunnen veroorloven, maar niet zo rijk zijn als de mensen uit de hoge klasse
• moesson

  halfjaarlijks van richting wisselende wind
• multiculturele samenleving

  het samenleven van mensen uit verschillen culturen
• multilaterale hulp

  hulp van landen die via internationale organisaties aan andere landen wordt gegeven
• multinationaal

  bedrijf met vestigingen in verschillende landen
• natuurlijke hulpbronnen

  producten uit de natuur die mensen goed kunnen gebruiken
• neokolonialisme

  afhankelijkheid van arme landen ten opzichte van rijke landen na de kolonisatie. arme landen leveren grondstoffen aan en zijn afnemers van industrieproducten uit rijke landen.
• niet-gouvernementele organisatie

  organisatie die onafhankelijk van de overheid ontwikkelingshulp geeft
• noodhulp

  hulp om te kunnen overleven bij een hongersnood of een andere ramp
• ongeplande wijk

  wijk die ongecontroleerd is gegroeid, omdat het stratenpatroon en het ruimtegebruik van tevoren niet zijn vastgelegd
• ontwikkelingshulp

  steun die arme landen krijgen om hun levensomstandigheden te verbeteren
• ontwikkelingskenmerk

  kenmerk waarmee je de armoede of de rijkdom in een land kunt meten
• ontwikkelingssamenwerking

  samenwerken met arme landen om het te helpen hun eigen levensomstandigheden te verbeteren
• openbare ruimte

  plekken die voor iedereen toegankelijk zijn
• periferie

  hier: gebied met een laag inkomen, waar de vernieuwing en de modernisering nog weinig zijn doorgedrongen