Summary - Handboek psychodiagnostiek voor de hulpverlening aan kinderen en adolescenten

• 1 Hoorcollege 1

• Wat is het doel van psychodiagnostiek van het psychosociaal functioneren 

  Het verkrijgen van een betrouwbare en valide beschrijving van het psychosociale functioneren
  Het zoeken naar en toetsen van mogelijke verklaringen voor het ontstaan en de instandhouding van problemen.
• Psychodiagnostiek is handelingsgericht en heeft daarnaast welke doelen?

  Bepalen welke interventies passend zijn
  Bepalen wat het effect van de hulpverlening is
  Het afstemmen van het onderzoek op de hulpvragers te bevordering van hun motivatie en de gewenste veranderingen
• Aan welke twee eisen moet diagnostiek voldoe

  Betrouwbaarheid en validiteit
• Wat houdt betrouwbaarheid in bij diagnostiek 

  Hypothesen en toetsingen moeten zo onafhankelijk mogelijk zijn van het moment van het onderzoek, de onderzoeker of andere toevallige factoren. 
• Wat houdt validiteit in bij diagnostiek 

  Hypothesen en toetsingen moeten daadwerkelijk betrekking hebben op datgene wat bedoeld werd te beschrijven of te toetsen
• Diagnostiek werkt ook met een empirische cyclus, noem de vijf fasen en leg uit.

  Observatie: Het verzamelen van gegeven 
  
  Inductie:Het formuleren van hypothesen op basis van waarnemingen
  
  Deductie het afleiden van toetsbare voorspellingen uit de hypothesen en operationaliseren. Het zoeken van adequate onderzoeksmiddelen om de voorspellingen toetsbaar te maken.
  
  Toetsing: Het nagaan of de voorspellingen uitkomen door nieuwe gegevens te verzamelen
  
  Evaluatie: Het verbinden van de uitkomsten van het onderzoek aan de hypothesen. Worden deze aangenomen of verworpen? 
• Welke vraag wordt gesteld bij een onderkennende hypothese?

  Wat zou er aan de hand kunnen zijn. 
• Waar naar wordt gekeken bij een onderkennende hypothese

  Wat is de vraag
  Wie stelt hem
  Wie zijn er bij betrokken 
  Welke probleemaspecten spelen er? 
  Welke hulpbronnen zijn aanwezig. 
• Wat is diagnostiek 

  Het onderzoeken van een probleem of situatie met het oog op het verkrijgen van een uniek, gedetailleerd en voldoende compleet klinisch beeld, teneinde de problematiek van de hulpvrager en haar situatie te begrijpen en verklaren met het oog op gefundeerde advisering en probleemoplossing 
• Diaganose

  Een gedetailleerd en omvattend BEELD met een VERKLARING voor de problemen van de cliënt en zijn situatie uitmondend in een ADVIES
• Wat wordt bedoeld met een beschrijvende diagnose

  Een classificatie middels de DSM of ICD 
• Hoe het het als een classificatie niet mogelijk is

  Handelingsgerichte diagnostiek
• Uit hoeveel axes is de DSM IV TR opgebouwd en beschrijf deze 

  1. Psychische ziekte
  2. persoonlijkheidsstoornissen
  3. somatisch ziekten ( lichamelijke ziekten 
  4. psychosociale en uitlokkende factoren
  5. niveau van functioneren (GAF)
• Wat zijn de belangrijkste DSM categorieën voor kinderen noem er 7

  ADHD
  Autisme met PDD
  Gedragsproblemen (CD en ODD)
  Angststoornissen + depressie
  Hechtingsproblemen
  Verstandelijke beperking
  Leerstoornissen ( dyslexie en dyscalculie)
• Wat zijn de voordelen van een classificatie 

  Betere communicatie met professionals en ouders
  systematisch onderzoek naar aard, voorkomen, oorzaak en gevolg
  Duidelijke koppeling met prognoses
  en behandelingsmogelijkheden 
• Nadelen

  Stigmatiserend
  simplificerend
  gaat voorbij aan de omstandigheden en relaties die van belang zijn bij de ontwikkeling van psychopathologie 
  zet aan tot onjuist gebruik
  betrouwbaarheid 
• Wat is het doel van een screening, assessment en classificatie 

  een geïntegreerd klinisch beeld te krijgen
  
  de problemen te begrijpen = onderkennen en verklaren
  een advies te geven mbt verdere begeleiding of behandeling
  of om ontwikkelingen te volgen 
• Waarbij moet je rekening houden binnen de diagnostiek

  Kind of jeugdige in relatie tot zijn opvoeders
  
  Een cliënt systeem met een pedagogische relatie
  
  Kind is de context, Wederzijdse beïnvloeding tussen kind en context vaak onderwerp van onderzoek 
  
  In welke ontwikkelingsfase is het kind
• Hoe noem je het als er wordt gekeken naar transactionele uitgangspunten 

  Wederzijdse beïnvloeding tussen kind en context 
• Wat is het doel van diagnostiek 

  Bijdrage tot het verminderen van een probleem of het oplossen van het probleem
  
  Niet alleen op risicofactoren maar ook op protectieve factoren
  
  Empowerment vergroten. 
• Welke vijf vragen horen bij een systematisch aanpak?

  Over wie gaat het
  
  wat is het probleem
  
  waardoor komt dat probleem of waardoor wordt het in stand gehouden
  
  wat is er aan te doen
  
  wat is mijn advies
• Wat zijn de kapstokken bij de vijf vragen van systematische aanpak? 

  Over wie gaat het? = Verschillende doelgroepen ( gezin, individu, leeftijd, chronische aandoening)
  
  Wat is het probleem? = onderkenning ( verschillende probleemgebieden
  
  Waardoor komt dat? = Verklaring ( biologische, cognitief-affectief, gedragsniveau
  
  wat is er aan te doen? = verschillende behandelingen
  
  Wat is mijn advies? = advies afhankelijk van behandelmogelijkheden en wensen van hulpvragers 
• Waarvoor staat de akpviar

  Aanmelding
  Klachtanalyse
  Probleemanalyse
  Verklaringsanalyse
  Indicatieanalyse
  Advisering
  Rappotage
• Omschrijf de vragen die horen bij AKPVIAR

  Aanmelding = Over wie gaat het
  
  Klachtanalyse
  Probleemanalyse = Wat is het probleem
  
  Verklaringsanalyse = waardoor komt dat
  
  Indicatieanalyse = wat is er aan te doen
  
  Rapportage 
  Advisering =  Wat is mijn advies?
• Waar is de diagnostische cyclus op gebaseerd?

  Empirische cyclus ( groot) Wetenschappelijk onderzoek. 
  Hypothese worden getoetst mbv empirische gegevensverzameling
  
  Regulatieve cyclus (Strien) Praktijk zorgverlening
  Het zorgverleningsproces is systematisch en in fases ingedeeld. sommige fases worden herhaald indien nodig. 
• Wat is de afkorting waarop de diagnostische cyclus is gebaseerd en welke 2 hypothese zijn er?

  Hypothese toetsend model (HTM)
  
  Er is sprake van.....
  
  onderkennende 
  verklarende hypothese 
• Wat wordt er verwoord in de klachtanalyse

  Aanmelding en verwijzingsredenen
  
  Screening ( eerste informatie ten aanzien van de problemen die duidelijk worden uit de eerste vragenlijsten en dossieronderzoek)
  
  Klachtanalyse op grond van de hulpvraag die bij het eerste gesprek naar voren gebracht wordt. 
• Wat is het verschil tussen klacht en probleem?

  Klacht:
  Uitspraak van cliënt waaruit blijkt dat bepaalde ervaringen als zorgwekkend of negatief worden beleefd ( hij zit nooit stil)
  
  Probleem:
  Er is een psychologische en opvoedkundig opzicht sprake van een bedriegende situatie ( de jongen is beweeglijk en onrustig in een mate die niet past bij de omstandigheden en bij de leeftijd  van het kind)
• Wat is een klacht

  Uitspraak van cliënt waaruit blijkt dat bepaalde ervaringen als zorgwekkend of negatief worden beleefd. 
• Wat houdt de probleemanalyse in?

  Probleembeschrijving in vaktermen 
  Probleemordening en benoemde 
  - ordenen obv categorieën van de cbcl of DSM 5
  - thematische ordening
  - chronologische ordening 
  
  Taxatie van de ernst
  - past het gedrag bij de leeftijd
  - hoe vaak treedt het probleem gedrag op
  - is het situatie gebonden 
  - is het specifiek voor psychopathologie?
  
  Is een onderkennende diagnose mogelijk
• Met welke punten houdt je rekening bij een ernsttaxatie 

  - past het gedrag bij de leeftijd
  - hoe vaak treedt het probleem gedrag op
  - is het situatie gebonden
  - is het specifiek voor de psychopathologie? 
• Wat wordt er geformuleerd in het onderzoeksplan Noem de 4 faess 

  Hypothese
  Er is sprake van 
  
  Onderzoeksplan
  verloopt per onderzoekshypothese
  onderzoeksmiddel
  toetsingscriterium 
  
  Toetsing
  Resultaten per onderzoekshypothese
  
  Conclusie
  De hypothese wordt verworpen of aangenomen
• Wat is het belang va een hypothese?

  Voor keuze en richting van de diagnostisch scenario en behadeling
  oog hebben voor een alternatieve verklarng
  Inzichtelijkheid diagnostisch proces
  theorie als basis 
  Doelgericht onderzoeken, richtlijn voor de behandeling
• Welke vorm van stelling valt onder de onderkennende hypothese

  Er is sprake van een syndroom of classificatie 
  
  De ernst van de rekenproblemen duiden op dyscalculie
  
  Er is sprake van een angst stoornis
• Welke vier clusters heb je bij thematische ordening van problemen 

  Cognitief functioneren
  
  sociaal emotioneel functioneren 
  
  neuromotorisch functioneren 
  
  Groei en gezondheid
• Wat wordt verstaan onder cognitief functioneren 

  Leerproblemen
  Aandachtsmoeilijkheden
  prestaties en gedrag op school
• Wat wordt verstaan onder sociaal functioneren 

  Gedragsproblemen 
  hechtingsproblemen 
  Relaties binnen het gezin
  sociale vaardigheden 
  psychopathologie 
• Wat wordt verstaan onder neuromotorisch functioneren 

  Fijne motoriek 
  grove motoriek 
• Wat wordt verstaan onder groei en gezondheid 

  Medische problemen 
  chronische ziekte
  Fysieke beperkingen 
• Wat houdt de verklaringsanalyse in?

  Wat kan de verklaring zijn van de problemen of psychopathologische beelden die bij de onderkennende hypotheses zijn aangegeven en die zich uiten op gedragsniveau. 
• Wat houdt de verklaringsanalyse in?

  Wat kan de verklaring zijn van de problemen of psychopathologische beelden die bij de onderkennende hypotheses zijn aangegeven en die zich uiten op gedragsniveau. 
• Op welke drie verklaringen is de verklaringsanalyse gebaseerd? 

  Biologische factoren ( genetische, lichamelijke of familiare aanleg
  
  Sociale en contextuele omstandigheden ( opvoeding of interactie binnen het gezin, op school of met vrienden, woonsituatie en vrije tijdsbesteding 
  
  Cognitief - affectieve / psychologische factoren 
  ( belangrijke interpretaties 
• Hoe omschrijf je een verklarende hypothese

  Een verklarende hypothese bevat een CONDITIE of een combinatie van condities waarmee een probleem met een zekere waarschijnlijkheid kan worden verklaard. 
  
  Moeder heeft last van opvoedinsstress waardoor spanning binnen het gezin is onstaan en het kind reageert door zich terug te trekken
• Wat zegt een verklarende hypothese

  Waardoor ontstaat het probleem? 
• Wat zijn de componenten van een verklarende hypothese?

  Een of meerdere probleemclusters
  een conditie of combinatie van conditie 
  een causale relatie 
  gebaseerd op een theoretisch kader. 
• Wat houdt een conditie in bij een verklarende  hypothese 

  Een in een wetenschappelijke literatuur genoemde veroorzakende of in standhoudende factor 
• Hoe ziet een verklaringsanalyse er uit

  Voorlopig denkschema ( indicaties en contra indicaties) 
  Opstellen van verklarende hypothese ( moeder heeft last van...)
  
  onderzoekshypothesen opstellen met een onderzoeksplan
  
  aannemen verwerpen of aanhouden van de hypothese
  
  integratief beeld 
• Wat betekend een integratief beeld 

  Resultaat van je diagnostische informatieverzameling 
• Welke informatie staat in een integratief beeld 

  Antwoorden op onderkennende en verklarende hypothese
  onverwachte resultaen 
  terugkoppeling naar de hulpvraag
  beschermende factoren 
  eventueel aan de hand van een definitief denkschema (pijlen schema) 
• Welke instrumenten vallen onder de diagnostische onderzoeksinstrumenten? 

  Test, observaties, vragenlijst om te onderzoeken of je je hypothese kan aannemen of weerleggen
  
  Na een eerste rond moet je op basis van de resultaten mogelijk je verder onderzoeksplan aanscherpen. Blijft een cyclisch proces.