Summary Health Psychology Biopsychosocial Interactions

-
ISBN-10 1118425200 ISBN-13 9781118425206
3050 Flashcards & Notes
27 Students

  • These summaries

  • +380.000 other summaries

  • A unique study tool

  • A rehearsal system for this summary

  • Studycoaching with videos

Remember faster, study better. Scientifically proven.

Summary 1:

  • Health Psychology Biopsychosocial Interactions
  • Edward P Sarafino Timothy W Smith
  • 9781118425206 or 1118425200
  • 2014

Summary - Health Psychology Biopsychosocial Interactions

  • 1 An overview of psychology and health

  • Gezondheidspsychologie is een relatief jong wetenschapsveld. Kun je al spreken van een volwassen en zelfstandige wetenschap, die bijvoorbeeld eigen specialistische wetenschappelijke tijdschriften kent?
    Zoek op het internet naar tijdschriften die wetenschappelijk onderzoek binnen dit veld publiceren. Maak hiervoor gebruik van de digitale bibliotheek of zoek via de American Psychological Association (APA).
    Terugkoppeling op de vraag: Gezondheidspsychologie is een vorm van toegepaste psychologie en is de laatste twintig jaar uitgegroeid tot een belangrijk aandachtsgebied in de psychologie. De vereniging van Amerikaanse psychologen, the American Psychological Association (APA) heeft tegenwoordig een aparte divisie voor gezondheidspsychologie. Deze divisie geeft een van de beste wetenschappelijke tijdschriften uit op het gebied van de gezondheidspsychologie (Health Psychology). Ook is er een Europese vereniging voor gezondheidspsychologie met een eigen internationaal wetenschappelijk tijdschrift van goede kwaliteit (Psychology and Health).
    Ook in Nederland is het vakgebied gezondheidspsychologie goed vertegenwoordigd. Aan verschillende Nederlandse universiteiten wordt gezondheidspsychologie gedoceerd en wordt gezondheidspsychologisch onderzoek gedaan. Ook kennen we in Nederland een onderzoeksschool voor ‘Psychology and Health’. Deze onderzoeksschool organiseert elke twee jaar een internationaal congres. Er zijn Nederlandstalige wetenschappelijke tijdschriften op het gebied van de gezondheidspsychologie (Psychologie & Gezondheid (voorheen Gedrag en Gezondheid) en TSG Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen). 

    Naast gespecialiseerde algemene gezondheidspsychologische tijdschriften zijn er vele (internationale) wetenschappelijke tijdschriften die onderzoeksrapportages over een deelgebied van de gezondheidspsychologie, of over een verwant onderzoeksgebied publiceren. Zo zijn er bijvoorbeeld gespecialiseerde tijdschriften voor epidemiologie (bijvoorbeeld International Journal of Epidemiology, American Journal of Epidemiology) en gezondheidsvoorlichting (bijvoorbeeld Health Education Research, Health Education and Behavior).

    Tijdschriften voor verwante wetenschapsgebieden zijn bijvoorbeeld Preventive Medicine en Behavioral Medicine. Deze tijdschriften zijn in vrijwel alle universiteitsbibliotheken te vinden.
  • Hoe wordt gezondheid omschreven volgens het woordenboek en hoe worden ziekte en gezondheid gezien volgens het ziekte-gezondheidscontinuüm?
    Ziekte woordenboek: 1.objectieve symptomen dat het lichaam niet naar behoren functioneert, zoals gemeten hoge bloeddruk of koorts 2. Subjectieve symptomen van ziekte of verwonding zoals pijn en misselijkheid.

    Volgens het ziekte-gezondheidscontinuüm:

    het ene eind van het continuüm  wordt gedomineerd door gezondheid-een positieve staat van fysieke, mentale en sociale well-being welke over de tijd varieert. De andere zijde van het continuüm wordt gedomineerd door ziekte welke signalen, symptomen en onbekwaamheid produceert.
  • 1. Welke 3 vormen van preventie zijn er?
    1. Primaire preventie (voorkomen)
    2. Secundaire preventie (vroege opsporing)
    3. Tertiaire preventie (omgaan met ziekte)
  • Wat is gezondheid
    Volgens de WHO is gezondheid ‘een toestand van volledig lichamelijk, geestelijk en sociaal welbevinden en niet slechts de afwezigheid van ziekte of andere lichamelijk gebreken’ (WHO, 1948).
  • Gezondheid is een samenspel van welke twee zaken?
    Een gezond lichaam en mentaal lekker in je vel zitten
  • Gezondheidspsychologie
    De wetenschap die de relatie tussen psychische, biologische en sociale factoren enerzijds en ziekte en gezondheid anderzijds bestudeert
  • Denk aan een zware verkoudheid van jezelf of iemand uit je omgeving:
    • Omschrijf de aandoening.
    • Noteer wat volgens u de oorzaken van die aandoening waren.
    • Geef aan of, en zo ja hoe, u uw herstel hebt geprobeerd te bespoedigen.
    • Geef aan of, en zo ja hoe, u in de toekomst denkt te kunnen voorkomen dat u dezelfde aandoening weer krijgt.

    Maak een onderscheid in de oorzaken die u hebt opgeschreven tussen biologische, psychologische en sociale factoren.
    Hieronder vindt u de uitwerking van de opdracht aan de hand van het voorbeeld 'zware verkoudheid'. Bij de uitwerking is gebruikgemaakt van het biopsychosociaal model.

    Omschrijf de aandoening 
    Een ‘zware verkoudheid’ met keelpijn, verstopte neus en lichte koorts.

    De oorzaken
    • biologisch: besmetting met verkoudheidsvirus (adenovirus); onvoldoende afweer
    • psychologisch: te drukke werkzaamheden, onvoldoende slaap, veel uit geweest, onvoldoende gezond gegeten waardoor afweer verlaagd is
    • sociologisch: veel omgang met andere mensen waardoor kans op besmetting met virus verhoogd is.
    Bespoedigen herstel 
    rust genomen, veel sinaasappels gegeten, lang en veel geslapen

    Preventie 
    minder hard werken, beter eten, voldoende slapen
  • Met de dood aan hete ene einde en optimale gezondheid aan de andere kant is een uitspraak van;
    Aaron Antonovsky; ziekte/gezondheid continuüm
  • Hoe ziekte gezien volgens het wijdverspreide biomedisch model uit de 19e en 20ste eeuw waar veel mensen de dag van vandaag overigens nog steeds achter staan?
    Biomedisch model: stelt dat alle ziekten of lichamelijke stoornissen verklaard kunnen worden door verstoringen in fysiologische processen welke voortkomen uit letsel, biochemische onbalans, bacteriele of virale infectie en dergelijke
  • 1. Hoe ziet de interventiecyclus eruit?
    1. Diagnose
    2. Voorbereiding
    3. Implementatie
    4. Evaluatie
    terug naar 1.
  • Wat zijn de vier doelen van gezondheidspsychologie
    1. gezondheidsbevordering en handhaving van de gezondheid
    2. preventie van ziekte, behandeling van ziekte en ‘goed’ omgaan met ziekte
    3. identificatie van oorzaken van ziekte en gezondheid en van diagnostische factoren
    4. het analyseren en verbeteren van gezondheidszorg en het gezondheidsbeleid.
  • Wat bestudeert gezondheidspsychologie?
    Gezondheidspsychologie bestudeert de relatie tussen gedrag, gezondheid en ziekte. Het gaat hierbij om het bevorderen van gezond gedrag en, voor mensen die ziek zijn, het (leren) omgaan met ziekte en bijbehorende beperkingen. Gezondheidspsychologie richt zich zowel op gezonde mensen als op patiënten en hun omgeving.
  • Health
    A positive state of physical, mental en sociaal well being that vries along a continuüm. Segmenten gebaseerd op lichamelijke conditie en levensstijl.
  • Diabetes mellitus (suikerziekte) is een chronische aandoening die veel voorkomt in Nederland. Analyseer deze ziekte volgens het biopsychosociale model van ziekte en gezondheid. Werk hierbij de volgende factoren uit:
    • oorzaak van de ziekte
    • verantwoordelijkheid voor de ziekte
    • verantwoordelijkheid voor de behandeling
    • samenhang tussen gezondheid en ziekte
    • samenhang tussen lichaam en ‘geest’
    • wat is de rol van de psychologie in het omgaan met en de behandeling van diabetes mellitus?
    Wanneer u inhoudelijk weinig kennis hebt over diabetes mellitus, kunt u de informatie uit hoofdstuk 13 van Sarafino & Smith (pp. 345-349) gebruiken als achtergrondinformatie bij het beantwoorden van deze opdracht.
    Oorzaak van de ziekte
    Bij type 2 diabetes, meestal op gevorderde leeftijd:
    • lagere gevoeligheid van lichaamscellen voor insuline
    • lagere productie van insuline door alvleesklier
    • ongezonde leefstijl; te veel en te vet eten; weinig bewegen
    • overgewicht
    Bij type 1 diabetes, meestal op relatief jonge leeftijd (< 30 jaar):
    • auto-immuunreactie (door virusinfectie?) die de insulineproducerende cellen in de alvleesklier aantast

    Verantwoordelijk voor de ziekte
    • patiënt deels verantwoordelijk: leefstijl
    • externe oorzaak: auto-immuunreactie

    Verantwoordelijkheid voor de behandeling
    • (para)medici: vaststellen ziekte; vaststellen behandelingsregime in samenwerking met patiënt; uitleg over ziekte; uitleg over en ondersteunen van omgaan met ziekte; levering insuline; periodieke controle
    • patiënt: toediening insuline; veranderen leefstijl; dieet, gewichtsvermindering
    • sociale omgeving patiënt: ondersteuning van dieet, stimuleren lichaamsbeweging

    Samenhang tussen gezondheid en ziekte
    Diabetespatiënten zijn enerzijds chronisch en ongeneeslijk ziek. Anderzijds voelen veel diabetespatiënten zich heel gezond, door hun veranderde levensstijl soms gezonder dan voordat de ziekte ontdekt werd, ze functioneren uitstekend, ze doen aan sport en werken net zo hard als anderen.

    Samenhang tussen lichaam en geest
    Door het blijven opvolgen (compliance) van adviezen en voorschriften van de behandeling (insuline, dieet, leefstijl) kunnen patiënten zich lichamelijk gezonder voelen nadat ze ontdekt hebben ziek te zijn; gedrag is dan een zeer belangrijke determinant van lichamelijk welzijn.

    Rol van psychologie in gezondheid en ziekte
    Diabetes mellitus heeft ook psychologische oorzaken (gedrag, leefstijl) en kan psychologische gevolgen hebben (depressie, maar ook beter voelen). Daarnaast kan psychologie een rol spelen bij de aanvaarding van de ziekte.
  • De gezondheidspsychologie houdt zich bezig met de relatie tussen;
    Psychische en biologische en sociale factoren enerzijds en gezondheid en ziekte anderzijds.
  • 1. Welke gedragsverklaringsmodellen zijn er?
    • Beredeneerd gedrag model / ASE model
    • Health believe model
    • Protectie motivatie theorie
    • Sociaal cognitieve theorie
    • Stages of change concept
    • Ecologische modellen
  • Wat is de definitie van gezondheidspsychologie
    ‘het bevorderen en het handhaven van de gezondheid en de preventie, de behandeling en de verwerking van ziekte, de identificatie van etiologische en diagnostische factoren bij gezondheid en ziekte, en de analyse en verbetering van gezondheidszorg en gezondheidsbeleid’.
  • Wat is gezondheidspsychologie?
    De wetenschap die zich bezighoudt met de relatie tussen psychische, biologische en sociale factoren enerzijds en gezondheid en ziekte anderzijds.

    Het bevorderen en het handhaven van de gezondheid en de preventie, de behandeling en de verwerking van ziekte, de identificatie van etiologische en diagnostische factoren bij gezondheid en ziekte, en de analyse en verbetering van gezondheidszorg en gezondheidsbeleid
    (Etiologie: oorzaak van een specifieke ziekte of aandoening)
  • Descartes
    1. Mens een machine, mechanisme van actie en zintuigen
    2. Lichaam en geest gescheiden, communicatie door pijnappel klier
    3. Dieren hebben geen geest, van mens verlaat lichaam bij dood
  • Chronische ziektes zijn
    degeneratieve ziektes zoals hartziektes, kanker, beroerte, dat zich ontwikkelt of aanhouden over een langere periode van tijd.
    1. Wat zijn 5 fasen van het ziekteproces?
    1. Symptoomperceptie
    2. Hulpvraag en diagnose
    3. Behandeling
    4. Chronische ziekte
    5. Palliatieve fase
  • Wat is het bio medisch model
    Alle ziekten hebben een fysische oorzaak en kan verklaard worden door een verstoring in fysiologische processen die ontstaan zijn door een verwonding, biochemische onbalans of micro-organismen.
  • In een ander bekend handboek over gezondheidspsychologie geeft Taylor (2003) een andere definitie van gezondheidspsychologie. Welke is dat?
    Gezondheidspsychologie is het onderdeel van de psychologie dat is gericht op het verkrijgen van inzicht in de psychologische factoren die een rol spelen bij hoe en waarom mensen gezond blijven of ziek worden, en hoe zij omgaan met die ziekte. Gezondheidspsychologie speelt een rol in gezondheidsbevordering en bewaking, preventie en behandeling van ziekte, de rol van psychologische factoren in etiologie van ziekte en gezondheid, de verbetering van de gezondheidszorg en het ontwikkelen van een gezondheidsbeleid.
  • Biomedisch model
    Alle ziektes en lichamelijk ongemakken verklaard door verstoring fysiologisch proces. Psychische en sociale processen geen invloed
  • Trepanatie
    Er werd een gat in een schedel geboord, zodat de boze geesten verdreven konden worden.
  • Wat is het bio psychosociaal model
    Volgens deze visie is er zowel een rol voor biologische factoren, psychologische factoren als sociale factoren in de vatbaarheid voor, het ontstaan van de behandeling van, en het omgaan met ziekte (zie figuur). Als grondlegger van dit biopsychosociale model moet Engel (1977)* genoemd worden.
  • Welke doelstellingen heeft de gezondheidspsychologie?
    • Gezondheidsbevordering - gezond gedrag bevorderen en zo ziekte voorkomen - en handhaving van de gezondheid
    • preventie van ziekte, behandeling van ziekte en ‘goed’ omgaan met ziekte
    • identificatie van oorzaken van ziekte en gezondheid en van diagnostische factoren
    • het analyseren en verbeteren van gezondheidszorg en het gezondheidsbeleid
  • Mortality
    Sterfte
  • Theorie Hippocrates;
    De vader van de geneeskunde stelde een humoral theory.
    Het lichaam bevat 4 vloeistoffen, genaamd humors.
    Wanneer deze vloeistoffen in balans zijn, is de persoon gezond. Ziekte treedt op als het mengsel vervuild of stuk is. 

    Hippocrates adviseerde een goede voeding en vermijden van buitensporigheden.

    Deze theorie werd verworpen toen wetenschappers de basis leerden van hoe het lichaam functioneerde en ontdekten dat micro organismes bepaalde ziektes veroorzaakten (18de en 19de eeuw)
  • Wat is een systeem
    Een dynamische entiteit met componenten die interactie hebben met elkaar.
  • Wat zijn de fasen van het ziekteproces?
    • Symptoomperceptie
    • Hulpvraag en diagnose (wat bepaalt hoe snel iemand naar de huisarts stapt met hoofdpijn klachten?)
    • Behandeling bij acute en chronische ziekten (hoe zorg je ervoor dat patiënten de adviezen van hun zorgverlener opvolgen? Hoe geef je kankerpatiënten de beste nazorg?)
    • Palliatieve fase
  • Morbidity
    Ziekte, letsel en invaliditeit
  • Theorie Plato
    Plato was de eerste die stelde dat lichaam en geest verschillende entiteiten zijn.

    Vandaag de dag stellen wij dat lichaam en geest gescheiden concepten zijn
    - Het lichaam verwijst naar onze fysieke staat (Huid, spieren, botte, hart en hersenen)
    - De geest verwijst naar een abstract proces dat onze gedachtes, percepties en gevoelens bevat. 

    Een belangrijke kwestie is of ze afzonderlijk van elkaar functioneren. Het vraagstuk van hun relatie wordt het lichaam en geest probleem genoemd. 
  • Wat is morbiditeit
    Ziekte
  • Prevalence
    Het voorkomen van bestaande en nieuwe gevallen op een bepaald moment
  • Theorie Galen
    Galen werd zich er van bewust door het bestuderen van dieren dat ziektes gelokaliseerd konden worden met pathologie in specifieke delen van het lichaam en dat verschillende ziektes verschillende effecten hebben. 

    Werd wereldwijd geaccepteerd. 
  • Wat is mortaliteit
    Sterfte
  • Incidence
    Nieuwe gevallen gedurende een periode
  • Biomedische model
    Stelt dat alle ziektes of lichamelijke aandoeningen verklaard kunnen worden door verstoringen in fysiologische processen, welke het resultaat zijn van letsel, biochemische onbalans, bacteriële of virale infecties ed.

    Het model neemt aan dat ziekte een kwelling is van het lichaam en gescheiden is van de psychologische en sociale processen van de geest. Dit standpunt werd wereldwijd geaccepteerd in de 19-20ste eeuw en representeert nog steeds de dominante kijk op geneeskunde. 

    Het manko van dit model is dat de persoon als een uniek individu niet is opgenomen in dit biomedische model
  • Wat is prevalentie
    Term uit de epidemiologie; aantal gevallen met een bepaalde aandoening op een bepaald moment
  • Epidemie
    De situatie waarin de incidence, vaak van een besmettelijke ziekte, snel is toegenomen.
  • Risicofactoren zijn;
    Karakteristieken of condities die geassocieerd zijn met de ontwikkeling van een ziekte of letsel.

    - Biologische risicofactoren (genen)
    - Gedragsmatige risicofactoren (roken)

    Een risicofactor is geassocieerd met een gezondheidsprobleem, het hoeft het probleem niet te veroorzaken.
  • Wat is incidentie
    Term uit de epidemiologie; het aantal nieuwe gevallen waarbij een bepaalde aandoening optreedt in een bepaalde tijdsperiode
  • Epidemiologie
    Wetenschap die de verspreiding en frequentie van ziekte, letsel en invaliditeit bestudeert
  • Psychoanalytische theorie
    Sigmund Freud

    Hij merkte op dat sommige patiënten fysieke symptomen lieten zien zonder waarneembare organische stoornis.

    Freud stelde dat deze symptomen geconverteerd waren van onbewuste emotionele conflicten. Hij noemde deze condities conversiehysterie.
  • Wat is epidemisch
    Een situatie waarin de incidentie van een ziekte, vaak een infectie, enorm is toegenomen.
  • Psychologische factoren
    Cognitie, emotie en motivatie
  • Psychosomatisch
    Betekent niet dat een persoon zijn symptomen inbeeldt. Het betekent dat lichaam en geest beiden betrokken zijn.

    2 nieuwe gebieden ontstonden in de jaren 70.
    - gedragsmatige geneeskunde
    - gezondheidspsychologie
  • Wat is "the mind-body problem"
    De vraag wat precies de relatie is tussen body (lichaam) en mind (geest).
  • Sociale factoren
    De samenleving, buurt en familie
Read the full summary
This summary. +380.000 other summaries. A unique study tool. A rehearsal system for this summary. Studycoaching with videos.
Discover the Study Smart Package

Summary 2:

  • Health psychology : biopsychosocial interactions
  • Edward P Sarafino
  • 9780470129166 or 0470129166
  • 6th ed.

Summary - Health psychology : biopsychosocial interactions

  • 1 An Overview of Psychology and Health

  • Gezondheid gezien iets als iets er niet is-> tekenen ongezondheid:

    1. Objectieve tekenen: lichaam funcionteert niet goed.

    2. Subjectieve symptomen: ziekte of verwonding (vb pijn/misselijk).

    Ziekte/gezondheid overlap. Aaron Antonovsky: Diverse gradaties gezondheid/ziekte.

  • Gezondheid wordt gezien als iets dat er niet is-> tekenen ongezondheid:

    1. Objectieve tekenen: lichaam funcionteert niet goed.

    2. Subjectieve symptomen: ziekte of verwonding (vb pijn/misselijk).

    Ziekte/gezondheid overlap. Aaron Antonovsky: Diverse gradaties gezondheid/ziekte.

  • wat is een continuum?

    een uiteeinde gedomineerd door gezondheid ander uiteinde gedomineerd door ziekte daartussen speelt zich een redelijk welbevinden een optimum

  • 1.1 What is Gezondheid ?

  • KAZARIAN gezondheid is een afwezigheid van 

    -objectieve signalen dat  het lichaam niet goed functioneert 
    -subjectieve symptomen van ziekte of schade.

  • 1.1.1 Een ziekte/ gezondheid continuum

  • Ziekte en gezondheid zijn geen totaal gescheiden concepten- er is een overlap. er zijn gradaties van ziekte en gezondheid. 


    ANTONOVSKY beschouwt deze concepten als einden van een continuüm. 
    " we zijn allemaal terminale gevallen en we zijn allemaal zolang we kunnen ademen in zekere mate gezond. " 
    hij stelde voor dat onze focus wordt herzien en meer aandacht hebben voor hetgeen mensen mogelijk maakt om gezond te blijven dan voor hetgeen ervoor zorgt dat mensen ziek worden.

  • Wat  is een ziekte/gezondheid continuum?

    een schaal verdeling van een staat van gezondheid met uiterst links het doodgaan en uiterst rechts de optimale staat van gezondheid.

  • Wat is het illness/wellness continuum?
    Het is een diagram wat verschillende stadia van gezondheid weergeeft met death aan de uiterst linker kant en optimale gezondheid aan de uiterst rechter kant.
  • Gezondheid is een positieve staat van:
    fysiek, mentaal en sociaal welbevinden welke varieert gedurende de tijd in een continuüm. 
  • dood is het ene eind van het continuüm en optimale gezondheid de andere. 

  • Wie heeft dit bedacht?

    Antonovksy

  • Wat is de definitie van gezondheid?
    Een positieve staat van lichamelijk, geestelijk en sociaal well-being en niet simpelweg het ontbreken van pijn of ziekte, dat verschilt in de tijd along a continuum.
  • Wat zei Aaron Antonovsky?
    Ziekte en gezondheid zijn geen gescheiden concepten ze overlappen elkaar, het is een continuüm.
  • Wat is een ziekte-wellness continuüm?
    Ziekte en gezondheid zijn geen gescheiden concepten, ze lopen in elkaar over. Het ziekte-wellness continuüm is een diagram waarbij uiterst links de dood staat aangegeven en uiterst recht de optimale gezondheid hier tussen in staat het verloop richting beide stadia.
  • Wat is de definitie van gezondheid nu we bewust zijn van het ziekte-wellness continuüm?
    De positieve staat van fysieke, mentale en sociale welzijn en niet simpelweg het ontbreken van pijn en/of ziekte.

  • boekdefinitie gezondheid:


    een positieve staat van lichamelijk, geestelijk en sociaal welzijn (ipv aanwezigheid van ziekte/verwonding)
     
    aan de ene kant van het continuum staat gezondheid, aan de andere kant ziekte/verwonding , destructieve processen die karakteristieke signalen, symptomen of een handicap veroorzaken. 

  • Welk idee heeft Antonovsky hierbij?

    We zijn allemaal sterfelijk en zijn continu in een bepaalde staat gezondheid. Hij staat voor om de aandacht te richten op hoe de mens er voor kan zorgen goed gezond te blijven. Ipv de aandacht te richten op wat ons ziek maakt.    

  • Wat is een chronische ziekte?
    Een degeneratieve ziekte die zich ontwikkelt en doorzet gedurende een langere periode zoals; hart en vaatziekten en kanker.
  • Hoe wordt gezondheid nu gedefinieerd?
    een positieve staat van fysiek, mentaal en sociaal welzijn
  • Gezondheid en ziekte zijn niet geheel gescheiden, ze overlappen.

    Illness/wellness continuum:
    • Ontworpen door Antonovsky
    • Graad van gezondheid/ziekte met optimaal welzijn als het ene uiterste en dood als het andere uiterste.

    Gezondheid is een positieve staat van fysiek, mentaal en sociaal welzijn dat varieert van tijd tot tijd over het illness/wellness continuum.
  • Wie heeft de ziekte-wellness continuüm bedacht?
    Medisch socioloog Aaron Antonovsky.
  • Waarom heeft Aaron Antonovsky het ziekte-wellness continuüm bedacht?
    Hij zag een verband tussen stress, gezondheid en welzijn en constateerde dat ziekte en gezondheid zijn geen gescheiden concepten zijn, maar dat ze elkaar overlappen, om dit te verduidelijken heeft hij een diagram gemaakt en deze het ziekte-wellness continuüm genoemd.
  • Gezondheidspsychologie heeft betrekking op gezondheid. Maar wat is gezondheid nu precies? En welke rol speelt de psychologie daarin?
    Beschrijf wat gezondheid volgens u is.
    Hoe wordt gezondheid beschreven in het tekstboek?
    Gezondheid wordt door veel mensen gezien als afwezigheid van symptomen van ziekte of schade aan het lichaam. Gezondheid is echter meer dan dat. 
    Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie is gezondheid ‘een toestand van volledig lichamelijk, geestelijk en sociaal welbevinden en niet slechts de afwezigheid van ziekte of andere lichamelijk gebreken’ (WHO, 1948). Deze definitie wordt ook in het tekstboek gehanteerd.
    De gegeven definitie is eigenlijk een definitie van optimale gezondheid. Hieruit blijkt al dat gezondheid een variabele is, een eigenschap die kan variëren. Iemand kan meer of minder gezond zijn, mensen zijn in bepaalde mate ziek of gezond. Sarafino spreekt dan ook over illness-wellnesscontinuüm (zie figuur).
  • a. Wat is nu een goede definitie van gezondheidspsychologie?
    b. Welke doelstellingen heeft de gezondheidspsychologie?



    Ad a.Er zijn verschillende definities van gezondheidspsychologie die gelukkig allemaal veel op elkaar lijken. In Sarafino & Smith wordt een definitie gegeven die eerder door Matarazzo werd geformuleerd (1982). Deze definitie richt zich vooral op de doelstellingen van gezondheidspsychologie:
    ‘het bevorderen en het handhaven van de gezondheid en de preventie, de behandeling en de verwerking van ziekte, de identificatie van etiologische en diagnostische factoren bij gezondheid en ziekte, en de analyse en verbetering van gezondheidszorg en gezondheidsbeleid’.

    Ter aanvulling 
    In een ander bekend handboek over gezondheidspsychologie geeft Taylor (2003)* de volgende definitie van gezondheidspsychologie:
    ‘Gezondheidspsychologie is het onderdeel van de psychologie dat is gericht op het verkrijgen van inzicht in de psychologische factoren die een rol spelen bij hoe en waarom mensen gezond blijven of ziek worden, en hoe zij omgaan met die ziekte. Gezondheidspsychologie speelt een rol in gezondheidsbevordering en bewaking, preventie en behandeling van ziekte, de rol van psychologische factoren in etiologie van ziekte en gezondheid, de verbetering van de gezondheidszorg en het ontwikkelen van een gezondheidsbeleid.’
    * Taylor, S.E. (2003). Health psychology. New York: McGraw-Hill.
    Ad b.
    Uit de verschillende definities kunnen de volgende doelstellingen van de gezondheidspsychologie worden afgeleid. Op educatief, wetenschappelijk en professioneel gebied een bijdrage leveren aan:
    1. gezondheidsbevordering en handhaving van de gezondheid
    2. preventie van ziekte, behandeling van ziekte en ‘goed’ omgaan met ziekte
    3. identificatie van oorzaken van ziekte en gezondheid en van diagnostische factoren
    4. het analyseren en verbeteren van gezondheidszorg en het gezondheidsbeleid.



  • Gezondheidspsychologie lijkt overlap te hebben met de wetenschapsvelden klinische psychologie en medische psychologie (ook wel behavioral medicine). Wat is nu het verschil van gezondheidspsychologie met de genoemde wetenschapsgebieden?
    Hoewel er zeker raakvlakken zijn tussen de genoemde wetenschapsgebieden, zijn er ook verschillen. Volgens Sarafino & Smith is er vooral sprake van accentverschillen, de verschillende wetenschapsgebieden leggen net weer een andere nadruk op bepaalde onderwerpen en gezichtspunten uit hun onderzoeksveld.

    Ter aanvulling 
    Uit de definities van gezondheidspsychologie zijn volgens Maes (1986)* een tweetal belangrijke uitgangspunten af te leiden. Ten eerste houdt de gezondheidspsychologie zich voornamelijk bezig met lichamelijke gezondheid en ziekte en onderscheidt het zich hierin van de klinische psychologie, waarin men zich voornamelijk richt op de psychische gezondheid. Maar ook hier is er regelmatig sprake van overlap.

    Daarnaast richt de gezondheidspsychologie zich zeker niet alleen op ziektegedrag, maar ook op bevorderen en bewaken van gezondheid (preventie). Hierin onderscheidt ze zich bijvoorbeeld van de medische psychologie, waarin men zich voornamelijk richt op ziektegedrag.
    * Maes, S. (1986). Gezondheidspsychologie: De rol van gedrag in gezondheid en ziekte. Gedrag en Gezondheid, 14, 49-56.
  • Gezondheidspsychologie is een relatief jong wetenschapsveld. Kun je al spreken van een volwassen en zelfstandige wetenschap, die bijvoorbeeld eigen specialistische wetenschappelijke tijdschriften kent?
    Zoek op het internet naar tijdschriften die wetenschappelijk onderzoek binnen dit veld publiceren. Maak hiervoor gebruik van de digitale bibliotheek of zoek via de American Psychological Association (APA).
    Gezondheidspsychologie is een vorm van toegepaste psychologie en is de laatste twintig jaar uitgegroeid tot een belangrijk aandachtsgebied in de psychologie. De vereniging van Amerikaanse psychologen, the American Psychological Association (APA) heeft tegenwoordig een aparte divisie voor gezondheidspsychologie. Deze divisie geeft een van de beste wetenschappelijke tijdschriften uit op het gebied van de gezondheidspsychologie (Health Psychology). Ook is er een Europese vereniging voor gezondheidspsychologie met een eigen internationaal wetenschappelijk tijdschrift van goede kwaliteit (Psychology and Health).
    Ook in Nederland is het vakgebied gezondheidspsychologie goed vertegenwoordigd. Aan verschillende Nederlandse universiteiten wordt gezondheidspsychologie gedoceerd en wordt gezondheidspsychologisch onderzoek gedaan. Ook kennen we in Nederland een onderzoeksschool voor ‘Psychology and Health’. Deze onderzoeksschool organiseert elke twee jaar een internationaal congres. Er zijn Nederlandstalige wetenschappelijke tijdschriften op het gebied van de gezondheidspsychologie (Psychologie & Gezondheid (voorheen Gedrag en Gezondheid) en TSG Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen). 

    Naast gespecialiseerde algemene gezondheidspsychologische tijdschriften zijn er vele (internationale) wetenschappelijke tijdschriften die onderzoeksrapportages over een deelgebied van de gezondheidspsychologie, of over een verwant onderzoeksgebied publiceren. Zo zijn er bijvoorbeeld gespecialiseerde tijdschriften voor epidemiologie (bijvoorbeeld International Journal of Epidemiology, American Journal of Epidemiology) en gezondheidsvoorlichting (bijvoorbeeld Health Education Research, Health Education and Behavior).

    Tijdschriften voor verwante wetenschapsgebieden zijn bijvoorbeeld Preventive Medicine en Behavioral Medicine. Deze tijdschriften zijn in vrijwel alle universiteitsbibliotheken te vinden.
Read the full summary
This summary. +380.000 other summaries. A unique study tool. A rehearsal system for this summary. Studycoaching with videos.
Discover the Study Smart Package

Summary 3:

  • Health Psychology Biopsychosocial Interactions
  • Edward P Sarafino Timothy W Smith
  • 9781119299523 or 1119299527
  • 2016

Summary - Health Psychology Biopsychosocial Interactions

  • 1.1 Wat is gezondheid?

  • Hoe heet het schema waar aan de ene kant optimaal gezond staat en aan de andere kant dood
    illness/wellness continuum
  • Wat is de term voor gezondheid/health?
    Een positieve staat, zowel psychisch als mentaal en sociaal emotioneel. Niet perse dat je niet ziek bemt

  • 1.2 Historisch besef: Psychologie, ziektes, processen en de hersenen

  • Wat veroorzaakt voedingsziektes?
    Gebrek aan vitamine B
  • Welke ziekte namen de Spanjaarden en Portugezen mee naar Amerika?
    Tuberculosis
  • Wat is er grote verschil met het sterftecijfer vroeger en nu?
    Vroeger stierven veel mensen op een jonge leeftijd. Nu leven mensen lang en sterven ze op een oude leeftijd aan een chronische ziekte.
  • Waar sterven de meeste mensen aan in de VS?
    Een ongeluk en niet aan een ziekte
  • Waarvoor staat het gebruik trephination?
    Een gat boren in een persoon zijn hoofd om de slechte demonen vrij te laten. Dit gebeurde duizenden jaren geleden.
  • Wat bedoelden de Grieken met 'humor'?
    Dit zijn vier soorten vloeistoffen. Wanneer deze in balans zijn, voel je je goed en ben je gezond.
  • Volgens Plato is het hoofd onafhankelijk van het lichaam. Hoe heet dit vraagstuk?
    Mind/body problem.
  • Wat betekende de renaissance voor de wetenschap?
    Het was de wedergeboorte. De wetenschap was meer mens gecentreerd en minder God gecentreerd.
  • Wat geeft het biomedical model aan?
    Dat ziekte gekoppeld is aan een disbalans in de  fysiologische processen. Dit kan komen door een bacteriele infectie. Het hoofd en lichaam zijn gescheiden. Ziekte is een bezoeking van een bacterie waarbij het hoofd gescheiden is.

  • 1.3 De rol van de psycholoog in de gezondheid

  • Waar is het huidige zorgstelsel op gericht?
    Preventie, want er gaat veel geld naar toe.
  • Wat voor zijn soorten risk factors zijn er betreft ongezond gedrag, met elk een voorbeeld?
    Biologische - er heerst chronische kanker in de familie
    Gedragsmatig- roken van sigaretten
  • Wat is de relatie tussen een risk factor en een ziekte?
    Het is erbij betrokken, maar niet de oorzaak.
  • Waarom leven mensen niet gewoon gezond?
    Ongezond gedrag levert direct genot. 
    Sociale druk.
    Het wordt een gewoonte, wat stoppen moeilijk maakt.
  • Wat gebeurt er waarschijnlijk met onnauwkeurige kinderen?
    Die sterven jong met hartproblemen.
  • Wat laat de psychoanalytische theorie van Freud zien?
    Fysieke symptomen zijn eigenlijk omgezet vanuit een onderliggend emotioneel conflict; Conversion hysteria.
  • Wat betekent psychomatic?
    Dat een ziekte deels gedachte en deels lichaam is.
  • Wat wordt er bedoeld behavioral medicine ofwel gedrag en  medicatie?
    Divers draagvlak uit meerdere 'fields' van psychologie en medicijnen. Het groeide uit tot het behaviorisme ; klassiek en operant conditioneren.
  • Wat is biofeedback?
    Een persoon ziet zijn eigen bloeddruk en kan zo zien wat zorgt voor een hoge bloeddruk. Dat hij zich daar bewust van wordt zorgt voor een positieve reinforcer.
  • Welke submethodes heeft het behaviorisme?
    Behavioral/gedrags methodes:operant-klassiek conditioneren.
    Cognitieve methodes: veranderen van iemand zijn gevoel of denkproces
  • Wat is de gezondheidspsychologie?
    Een deel waarin de volgende doelen behaald dienen te worden: bevorderen van gezondheid, voorkomen van ziektes, verbeteren van de gezondheidszorg
  • Wat is een voorbeeld van direct en indirect helpen wat een gezondheidspsycholoog doet?
    Direct: Zorgen dat iemand om leert gaan met zijn pijn.
    Indirect: Programma's ontwikkelen dat mensen aanmoedigd te stoppen met een ongezonde levensstijl
Read the full summary
This summary. +380.000 other summaries. A unique study tool. A rehearsal system for this summary. Studycoaching with videos.
Discover the Study Smart Package

Related summaries