Summary - MeMo.

• 1 De tijd van regententen en vorsten

• Amsterdam was in de 16de eeuw zeer welvaardend met namen door de Oostzeevaart : hout, graan (rogge en tarwe) en zout werd uit landen aan de Oostzee naar Amsterdam gebracht opgeslagen en en als ruw materiaal doorverkocht aan andere Europeese landen . Dit heet ook wel stapelmarkt. De grootste concurrent was Antwerpen waar vooral producten werden doorverkocht. 
  

  Na de val van Antwerpen in 1585 ( eind 16de eeuw) vluchte veel antwerpse handelaren van de spaanse bezetters en gingen zich vooral in Amsterdam vestigen omdat dat een fijne handelsstad was en ze zo konden doorweken in hun beroep. dit bracht voor Amsterdam grote veranderingen teweeg.

  er kwamen ineens heel veel mensen bij die huizen bouwden en handel dreven. het soort handel veranderde ook van stapelgoederen naar ook producten.

  eind 16de eeuw woonden er 30000 mensen in de stad een eeuw later (eind 17 eeuw) 206000 dat is  bijna 7 keer zoveel.

  in de zeer welvaardende 17 de eeuw draaide alles om de handel in Amsterdam. kooplieden probeerde met handel zoveel mogelijk winst te maken: handelskapitalisme.

  Aan de prachtige gebouwen in Amsterdam uit die tijd, kun  je zien dat het zo goed ging met de handel. Het stadhuis op de dam is daar een goed voorbeeld van.

                                                  

• Begrippen

   

  Oostzeevaart = Handel tussen Nederland en het Oostzeegebied

  Stapelmarkt = Een plaats waar ingekochte goederen worden bijeengebracht en opgeslagen om van daaruit weer te worden verhandeld.

  Handelskapitalisme = Een vorm van Economie waarin ondernemers proberen zoveel mogelijk winst te maken met handel.

  Wereldeconomie = Een economie die zich over de hele wereld uitstrekt doordat landen van de hele wereld producten aan elkaar verkopen.

  Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) = Handelsmaatschappij die in 1602 in de republiek werd opgericht en het alleenrecht van de Nederlandse handel op gebieden in azie kreeg                                                                                                                                      

  West-Indische Compagnie (WIC) =handelmaatschappij die in 1621 in de republiek werd opgericht en het alleenrecht van de handel met gebieden in Amerika en Afrika kreeg.

  Gouden Eeuw =de periode van welvaart en bloei in de kunst, techniek en wetenschap in de republiek (1588-1670)

  Wetenschappelijke revolutie = de periode tussen 1610 en 1680 waarin verschillende Europese landen veel wetenschappelijke ontdekkingen werden gedaan.

• Begrippen

   

  Oostzeevaart = Handel tussen Nederland en het Oostzeegebied

  Stapelmarkt = Een plaats waar ingekochte goederen worden bijeengebracht en opgeslagen om van daaruit weer te worden verhandeld.

  Handelskapitalisme = Een vorm van Economie waarin ondernemers proberen zoveel mogelijk winst te maken met handel.

  Wereldeconomie = Een economie die zich over de hele wereld uitstrekt doordat landen van de hele wereld producten aan elkaar verkopen.

  Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) = Handelsmaatschappij die in 1602 in de republiek werd opgericht en het alleenrecht van de Nederlandse handel op gebieden in azie kreeg                                                                                                                                      

  West-Indische Compagnie (WIC) =handelmaatschappij die in 1621 in de republiek werd opgericht en het alleenrecht van de handel met gebieden in Amerika en Afrika kreeg.

  Gouden Eeuw =de periode van welvaart en bloei in de kunst, techniek en wetenschap in de republiek (1588-1670)

  Wetenschappelijke revolutie = de periode tussen 1610 en 1680 waarin verschillende Europese landen veel wetenschappelijke ontdekkingen werden gedaan.

• wanneer was Amsterdam een echte handelsstad?

  In de zestiende eeuw

• wanneer werd op de dam op een feestelijke manier een nieuw stadhuis in gebruik genomen

  26 julie 1655
• wat is een dictatuur

  manier van regeren waarbij een kleine groep op een person alle macht heeft
• Waar of niet waar?
  Dankzij de Oostzeevaart bloeide de nijverheid in Amsterdam

  niet waar
• Amerikanisering 

  het overnemen vd amerikaanse cultuur (film, fastfood,kleding, taalgebruik)

• op 26 juli 1655 werd op de Dam in Amsterdam op feestelijke wijze een nieuw stadhuis in gebruik genomen

• Wanneer is de WIC gesticht?

  In 1621

• hoe werd het stadhuis genoemd 

  het 8e wereldwonder
• Waar of niet waar? 
  De WIC ging te werk volgens de driehoekshandel. Vanuit Amerika werden er specerijen naar Europa vervoerd. 

  niet waar
• filmindustrie

  de industrie die zich bezig houdt met het maken en verkopen van speelfilms.

• Wanneer werd de WOC gesticht?

  in 1602

• waardoor had adam zo'n grote bevolkings groei

  omdat mensen uit antwerpen kwamen omdat de spanjaardan in 1585 antwerpen hadden veroverd of te stad te straffen voor de opstand tegen de spaanse konming filips 2 
• Stelling:
  De Gouden Eeuw is vanuit Nederlands’ oogpunt een goede benaming voor de 17e eeuw.
  Geef een voor- en een tegenargument. 

  tegen argument: de rijke kooplieden waren erg rijk, maar de gewone burgers waren vooral erg arm.
  voor argument: er was veel goede handel, er was veel wetenschap, en kunst
• Idool

  een persoon die je heel erg bewonderd

• Wat was het doel van de WOC?

  Zo veel mogenlijk winst maken op de handel met de Oost-Indische gebieden.

• wat is de oostzeevaart

  graan en hout werden uit landen als zweden , polen en de baltische staten gehaalt die landen liggen rond de oostzee adam gaf in ruil zout die producten uit de oostzee gebeiden verkocht adam aan heel europa
• Welke schilder droeg geen bijdrage aan de Nederlandse Gouden eeuw?A.Rembrandt van Rijn
  
  B.Johannes Vermeer
  C.Vincent van Gogh
  D.Jan Steen

  het is C
• massamedium 

  middel waarmee veel mensen tegelijk te bereiken zijn. (bv. radio,tv,internet.)
• vanaf wanneer handelde mensen al

  de middeleeuwen , de hanzensteden werkten samen om geld te verdienen met de handel 
• waarom word de 17 eeuw ook wel genoemd en waarom?

  De gouden eeuw
  omdat er in die tijd veel geld en handel was
• Welke land was niet betrokken bij de Oostzeevaart?
  
  A.Nederland
  B.Polen
  C.Litouwen
  D.Duitsland

  het is D
• massacultuur

  cultuur die toegankelijk is voor iedereen.
• wat was de grootste concurent van adam in 17e eeuw

  antwerpen daar hielden mensen zich bezig met door verkopen van kant tapijten suiker silver en laken werden uit heel europa gehaalt en door verkocht 
• Wat is geen gevolg van de verovering van Antwerpen door de Spanjaarden in 1585?
  
  A.Amsterdam moest uitgebreid worden.
  B.Antwerpenaren vluchten naar Amsterdam.
  C.Amsterdams handel gaat verder bloeien. D.Er ontstaat concurrentie tussen Amsterdam en Antwerpen

  het is D
• informatiemaatschappij 

  een maatschappij waarin mensen door massamedia snel op de hoogte zijn van allerlei zaken uit de hele wereld 
• wanneer was het gdn met de bloeiende handel in angtwerpen

  toen de spanjaarden antwerpen veroverde in 1585
• Welk kenmerk past niet bij een stapelmarkt?
  
  A.Haven
  B.Pakhuizen
  C.Opslaan
  D.Markt

  het is D
• commercialisering 

  winst maken wordt belangrijker 
• waar trokken veel kooplieden heen

  naar de republiek , de meesten naar adam , daar wouden ze hun bedrijf voorrzetten , ook anderen emigranten kwamen naar adam
• Wat was de belangrijkste reden voor het oprichten van de VOC?
  
  A.Er was heel veel vraag naar specerijen
  B.Er was veel concurrentie tussen verschillende kooplieden die richting Oost-Indië reisden
  C.De Republiek wilde veel geld verdienen
  D.De Republiek wilde niet achterblijven bij landen als Portugal en Engeland, die al veel handel met Oost-Indië dreven

  het is B
• verzuiling 

  vanaf 1900 wordt de bevolking van Nederland steeds meer in groepen verdeeld. daarbij speelt geloof en politieke overtuiging een grote rol. iedere groep (zuil) had zijn eigen krant,vakbond, politieke partij enzovoort. er waren 4 groepen/ zuilen in de maatschappij: 1. katholieke zuil 2. protestantse zuil 3. socialistische zuil 4. liberale zuil (algemene zuil) 
• waardoor moest adam uitgebreid worden

  door alle nieuw komers en hun huizen , dit gebeurde onder andere door de grachten gordel , het aantal inwoners groeide snel
• Welk kenmerk past niet bij de VOC?
  
  A.Kaapvaart
  B.Specerijen
  C.Monopolie
  D.Verdragen met vorsten

  het is A
• popmuziek

  komt van populaire muziek
• hoeveel mensen woonden in adam in 1578 en in 1675

  in 1578 30.000 en in 1675 206.000
• Waarom was de VOC succesvoller dan de WIC?
  Reden 1: De VOC had een monopolie de WIC niet.
  Reden 2: De VOC had minder last van concurrenten op zee dan de WIC
  
  A.Reden 1 is juist
  B.Reden 2 is juist
  C.Reden 1 en 2 zijn juist
  D.Reden 1 en 2 zijn onjuist

  het is B
• amusementindustrie 

  industrie die zich bezig houdt met het vermaken van mensen.
• wat is de sapelmarkt

  producten werden aan de grachten opgeslagen en zonder bewerking doorverkocht
• Welk kenmerk past bij de verovering van de Zilvervloot door Piet Hein in 1628?
  
  A.VOC
  B.Slavenhandel
  C.Kaapvaart
  D.Monopolie

  het is C
• wat veranderde na het wegvallen van antwerpen

  steeds meer goedern werden verhandeld in adam en producten zoals suiker en laken werden bewerkt voordat ze verkocht waren 
• Welk persoon hoort bij de ontwikkeling van de nieuwe denkbeelden in Nederland?
  
  A.Isaac Newton
  B.Christiaan Huygens
  C.J.A. Leeghwater
  D.Spinoza

  het is D
• wat is handelkapitalisme

  kooplieden verdiende hun geld met de handel en probeerde zoveel mogelijk winst te maken
• Welk antwoord legt het bestuur in de Nederlanden het best uit?
  
  A.Nederland was in de 17e eeuw een monarchie
  B.Nederland was verdeeld in 7 gewesten die zichzelf bestuurden.
  C.Nederland werd bestuurd door de Staten-Generaal.
  D.Nederland werd bestuurd door de stadhouder. 

  het is B
• waar  verhandelde ze hun goederen 

  op de amsterdamse beurs
• Welk gewest behoort niet tot de generaliteitslanden?
  
  A.Brabant
  B.Zeeland
  C.Zeeuws-Vlaanderen
  D.Limburg

  het is B
• waardoor waren handelaren centrale figuren  

  omdat de handelaren gaven ook opdrachten aan de ondernemers
• Johan van Oldebarneveldt raakte in conflict met prins Maurits van Oranje. Waar ging hun ruzie over?
  
  A.Een militair (oorlog/vrede) probleem.
  B.Een godsdienstig probleem.
  C.Een militair en godsdienstig probleem Geen van bovenstaande antwoorden is juist

  het is C