Lees hier de samenvatting en de meest belangrijke oefenvragen van Sociale bescherming werknemers | 9789048633905 | louckx

• 1 De ontwikkeling van de sociale bescherming van werknemers in België tot het begin van de 20e eeuw

• Welke zijn de 3 belangrijke periodes in aanloop van de 20e eeuw?

  
  

  1. 1830-1848: ontluikende ellende en bevoogding
  2. 1848-1880: harde sociale strijd
  3. 1880-1901: overheidsinterventie

• 1.1 1830-1848: ontluikende ellende en bevoogding

• Beschrijf de economische situatie in de periode 1830-1848

  • plattelandseconomie gesteund op grootgrondbezit met kleine landbouwbedrijven (lijkt op feodale verhoudingen)
  • huisnijverheid en nevenactiviteiten
  • graduele ontwikkeling metaal- en koolindustrie: er komt grotere vraag naar staal
  • oprichting Société Générale voor industrieel krediet en participatie: eerste overheidsbedrijf om industrieel krediet te verschaffen en later ook aandelen aan te kopen

• Beschrijf de sociale situatie ten tijde 1830-1848

  • landbouwcrisissen lijden tot hongerdood
  • uittocht van platteland naar steden => plattelandsvlucht
  • voor het eerst ontwikkeling van arbeidsmarkt: loonafhankelijkheid en groei proletariaat
  • nieuwe sociale risico's: werkloosheid, ziekte, invaliditeit en ouderdom
  • werkloosheid in fabriekscontext: ze zijn met de veel

• Beschrijf de politieke context in de periode 1830-1848

  • katholieke en liberale meerderheid in parlement = vertegenwoordiging van grootgrondbezitters en grootindustrie
  • vroegsocialisme ontwikkelt zich onder intellectuele middenklasse en arbeiders ambachtensector => ontluikend arbeidersverzet
  • handhaving coalitieverbod middels zware repressie (WG en WN mogen zich niet verenigen, het socialisme is verdoken)

• Welke zijn de gevestigde vormen van sociale bescherming in de periode 1830-1848?

  Twee instituten komen over van de Franse revolutie:
  

  1. Liefdadigheidsinstellingen (ideologische oorsprong)
  2. Openbare onderstand: burelen voor weldadigheid (voor straatkinderen onder openbaar toezicht) en commissies van burgerlijke godshuizen (ziekenzorg)

• Welke 2 vormen van sociale bescherming ontwikkelen zich in de periode 1830-1848?

  1. De maatschappijen van onderling bijstand
  2. Voorzorgkassen

• Bespreek de genese van de maatschappijen onderlinge bijstand in de periode 1830-1848

  • Invloed corporatistische traditie ambachtsverenigingen, systeem beurzen voor sociale voorzieningen
  • bestuurd door sociaal voelende burgers, arbeiders als leden => zij richten maatschappijen op en maken leden
  • pogen hoogste nood leden te lenigen bij ziekte og ongeval
  • beperkte financiële draagkracht: weinig geld in de pot

• Bespreek het ontstaan van voorzorgkassen in 1830-1848

  ingericht door werkgevers in grote industrieën
  
  

  • doel: werknemers disciplineren en aan fabriek te binden
  • niet altruïstisch
  • bieden bescherming tegen ziekte, ongeval, soms mogelijkheid tot opbouw ouderdomsrente
  • weinig succes: inkomen arbeiders te laag voor bijdragebetaling
  • enkel inburgering bij elite arbeiders
  • kassen hebben moeite met het uitbetalen van de beloofde renten

• 1.2 1848-1880: harde sociale strijd

  Dit is een preview. Er zijn 3 andere flashcards beschikbaar voor hoofdstuk 1.2
  Laat hier meer flashcards zien

• Bespreek de economische context in de jaren 1848-1880

  • toenemende machinalisatie productie
  • sterke expansie industriële activiteit (textiel, steenkool, staal)
  • hoge winsten voor kleine groep financiële kapitalisten
  • terugtred familieondernemingen
  • einde dominantie landbouw in economie -> Verdere plattelandsvlucht -> groei proletariaat
  • economische depressie in jaren 1873-1874: gaat voor alle industrieën bergaf

• Bespreek de sociale context in de periode 1848-1880

  • sociale concurrentie onder groeiend stedelijk proletariaat => werkboekje ter disciplinering
  • lange werktijden en uiterst lage lonen = truckstelsel en gedwongen winkelnering
  • groeiend aantal arbeidsongevallen en beroepsziekten door intensifiëren en machinalisatie arbeidsproces
  • opheffing coalitieverbod ter garantie loonoverleg maar invoering art. 310 Sw (=bestraffing inbreuken vrijheid van arbeid)
  • eerste vakbonden met aanhang fabrieksproletariaat = tegenactie WN
  • grote stakingen anno 1861 => bloedig bestreden met inzet rijkswacht en leger