Samenvatting - Class notes - Werkboek EUR

• 1409522400 Leereenheid 1 - Omschrijving en uitwerking van het begrip codificatie

• 1.1. Kenmerken codificatie (3)

  1. overheid die gezag uitoefent over haar onderdanen,
  2. op schrift gesteld recht,
  3. volledigheid van dat recht (bewerkstelligd door het machtswoord van de overheid, dat aan dit recht exclusieve gelding verleent).
     

• 1.2. Wat is de betekenis van het woord exclusief, wanneer men zegt dat de codificatie exclusieve gelding heeft?
  

  Buiten deze codificatie (exclusief, volledig, onuitputtelijk) bestaat geen ander recht.

• 1.3. Waarom zou men een jurist een schriftgeleerde kunnen noemen? (4)
  

  1. hij beoefent een geleerdheid,
  2. hij houdt zich bezig met de uitleg van gecanoniseerd recht (uitleg hiervan),
  3. vraagstuk van moderne tijd moet worden opgelost ahv historisch en gedateerd geschrift,
  4. behoefte aan 'leergezag' teneinde een veelheid van interpretatie tegen te gaan.
     

• 4. De plebs waren na de uitvaardiging van de Wet der twaalf tafelen zo teleurgesteld want:
  

  de uitleggingsregelen van deze wet waren slechts bekend en bleven slechts bekend bij de patricische priesterkaste (dus niet bij hen!).
  
  Hierin kwam pas verandering toen Flavius de geheime uitleg verried.

• 5. Interpretatieverbod is onzinnig omdat:
  

  zonder interpretatie/uitleg is een wet geen wet, maar een verzameling inktvlekken.

• 6. Wat is de politieke functie van een codificatie?
  

  Nationale eenheid te smeden en te versterken,

• 7. Hoe wordt in Engeland de rechtseenheid gegarandeerd?
  

  De lagere rechter is in het algemeen verplicht om de uitleg van de hoogste rechter te volgen.

• 8. Hoe wordt bij ons de rechtseenheid gegarandeerd?
  

  De Hoge Raad :
  

  • geeft laatste uitleg,
  • hoogste leergezag.
    
• 9. Waarom is de dikte van een wetboek in laatste instantie niet van belang?

  Het gaat om de exclusiviteitsclausule.
  Bij een dunner wetboek heeft de rechter alleen minder houvast bij de toepassing van de wet op een concreet geval.

• 1.10. Waarom kan men volhouden dat de wet altijd spreekt, volledig en onuitputtelijk is, ofwel wat betekent de zinspreuk "Lex semper loquitur"?
  

  Door de onbeperktheid van de uitlegging veroudert de wet niet. De wet kent daardoor geen leemten, zij is nimmer onvolledig en zij spreekt altijd.
• 2.1. Waarom zijn rechters nooit de 'onbezielde' wezens die Montequieu beschrijft?

  Rechter moet 'bezieling' (interpretatievrijheid) hebben, anders verstard recht en is het recht onvolledig.

• 2.2. Wat betekent het wanneer men zegt dat de wet volledig is?
  

  Uitsluitend de met gezag beklede wettekst mag als rechtsbron dienen. De wettekst is dan exclusief, onuitputtelijk en volledig.

• 2.3. Wat is authentieke interpretatie?
  

  Gezaghebbende uitleg door de wetgever, dus: de wetgever legt eigen wetteksten uit. Bv. Justinianus.

• 2.4. Wat is refere legislatif?
  

  Rechter moet in geval van uitleg wet, de uitleg aan de wetgever vragen. Bv. keizer Justinianus.

• 2.5. Wat is het kenmerkende verschil tussen de taak van de Angelsaksische rechter en die van de continentale rechter?
  

  Angelsaksisch: rechter is een zelfstandige rechtsbron;
  Continentaal: rechter is geen zelfstandige rechtsbron.

• 2.6. Wat betekent de stare decisis-regel?

  • het waarborgt de rechtseenheid in UK;
  • het verplicht de rechter zich te houden aan zijn eerdere uitspraken (precedenten) (-> dan interpretatie dmv. analogie).
    

• 2.7. Is de lagere rechter bij ons verplicht de uitlegging van de hoogste rechter te volgen?

  Nee, iedere rechter is in beginsel vrij in interpretatie; wel kan zijn uitspraak telkens worden 'gebroken' door de HR.

• 2.8. Wat is het grote voordeel van de interpretatievrijheid van de rechter?

  De betekenis van de wet verstard niet, maar wordt aan tijd en omstandigheden aangepast.

• 2.9. Noem een nadeel van de interpretatievrijheid van de rechter.

  De rechter kan de wettekst uitleggen naar de politieke overtuiging van zijn tijd, ook al is deze nog zo kwalijk.

• 2.10. Wat is het verschil in uitleggingsbevoegdheid tussen de advocaat en de rechter?

  • Advocaat: legt partijdig uit;
  • Rechter: legt onpartijdig uit, alle belangen afwegend.