Samenvatting Het speelveld, de spelregels en de spelers

-
359 Flashcards en notities
10 Studenten

  • Deze samenvattingen

  • +380.000 andere samenvattingen

  • Een unieke studietool

  • Een oefentool voor deze samenvatting

  • Studiecoaching met filmpjes

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Samenvatting 1:

  • Het speelveld, de spelregels en de spelers
  • Jan Vrancken, Geert Van Hootegem & Erik Henderickx
  • of
  • 2013

Samenvatting - Het speelveld, de spelregels en de spelers

  • 1 Op ontdekkingstocht door een bekend gebied?

  • Wat is sociologie?
    Sociologie betekent letterlijk 'samenlevingskunde'. Sociologen willen meer weten over hoe de mensen samenleven in allerhande sociale verbanden, door welke wetmatigheden samenleven wordt gestuurd en waarom.
  • Wat bedoelde Charles Wright Mills in de jaren 50 met sociologische verbeelding?
    Het is het vermogen om afstand te nemen van de actuele toestand en een alternatief standpunt in te nemen. Hierbij zijn drie componenten actief: geschiedenis (hoe kwam een samenleving tot stand), biografie (welke mensen bevolken een samenleving) en sociale structuur (Hoe werken maatsch. Instituties, welke zijn dominant..)
  • In het context van arbitraire en contingente zaken, wat betekent padafhankelijkheid?
    Padafhankelijkheid wil zeggen dat gebeurtenissen uit het verleden van invloed zijn op latere toestanden en ontwikkelingen.
    Contingent wil zeggen, vast deel/hoeveelheid
    Arbitrair betekent kruising.
  • Wat was de correlatie in suïcide-onderzoek van de eerste voltijdse, Joodse socioloog Emile Durkheim (1858-1917) uit de Vogezen, welke heden nog gebruikt worden?
    De correlaties die hij vond, verklaarde hij uit de gemeenschappelijke factor 'sociale integratie', waarbij zowel een teveel als een gebrek aan sociale integratie tot meer zelfdodingsgedrag leidde.
  • Jahoda ontwikkelde op basis van haar werkloosheidsstudie een Latente Deprivatiemodel, voor in de jaren 30 en 70, de stelling dat psychisch welbevinden verslechtert bij het wegvallen van betaalde arbeid. Welke vijf functies van arbeid onderscheidt Jahoda?
    - Arbeid structureert de tijd van individuen
    - Arbeid is een belangrijke bron van sociale contacten en sociale ervaringen
    - Arbeid verbindt een individu met doeleinden die de persoonlijke preferenties overstijgen
    - Arbeid zorgt voor status en identiteit en draagt zo bij tot de definitie van iemands positie in de samenleving
    - Arbeid dwingt tot activiteit, biedt kansen om handeling te stellen met zichtbare gevolgen en dwingt ook tot het ontwikkelen en uitdrukken van competenties en vaardigheden.

  • 1.1 Een beeld van een titel

  • Leg uit; de samenleving is een speelveld.
    Onze spellen zijn een afspiegeling van de manier waarop we samenleven. De samenleving is het speelveld waarop die spellen zich afspelen. Je hebt sociale spelregels (zoals wetten)en de maatschappelijke spelers (of actoren: mensen, organisaties, instituties). De samenleving is dus een speelveld met spelregels en spelers en samen spelen ze het samenlevingsspel.
  • In welke opzichten kun je voetbal vergelijken met de samenleving?
    1. Ook het maatschappelijke leven wordt beheerst door geboden en verboden; beleefdheidsregels, personeelsstatuten, wetten, decreten etc.
    2. Ook in de samenleving gelden andere regels voor de publieke en voor de particuliere ruimte.
    3. Ook de samenleving is een geheel van posities en tussen al die posities bestaat een taakverdeling.
    4. Met die posities gaan specifieke rollen gepaard. We hebben in de samenleving bepaalde verwachtingen bij beroepen.
    5. In de samenleving vinden we ook hogere en lagere statussen, maar ondanks bepaalde beroepen een lagere waardering hebben, zijn ze niet minder belangrijk voor een goede werking van de samenleving.
    6. In het dagelijkse leven zijn we ook voortdurend bezig met communiceren en interageren. 
    7. Ook in instellingen, ondernemingen en andersoortige groepen zijn er formele en informele leiders (kapitein). De formele leiders zijn degene die via officieel kanalen op die positie terechtkomen en soms, maar niet altijd, zijn dat de beste leden van de groep of degenen met het meeste gezag. Conflicten tussen formele en informele leiders maken deel uit van het dagelijks leven van elke organisatie. 
    8. Ook in het echte leven word je afgedankt, werkloos of word je, al dan niet vervroegd, 'op rust gesteld' als je niet voldoende productief meer bent.
    9. Vaak is er naast een officieel (bv. voor een politieke partij macht verwerven) doel nog een persoonlijk ander doel, leiders hebben dikwijls ook een eigen agenda (bv. een manager heeft een politieke carriere op het oog).
    10. In de samenleving bepalen mensen achter de schermen ook vaak hoe deelnemers in het maatschappelijke spel zich gedragen. 
    11. Wetenschappers, en sociologen in het bijzonder, vallen onder de neutrale waarnemers, ze bekijken het spel met de nodige distantie.
  • Wanneer we het metaforische speelveld verlaten en ons begeven in de sociale werkelijkheid, wat zien we dan?
    Die is veel minder duidelijk afgebakend, spelregels worden voortdurend gemaakt en afgevoerd, de spelers bekleden er verschillende posities tegelijk en vertolken vele en soms tegenstrijdige rollen. We moeten ons aan de spelregels houden.
  • Sluiten regels en vrijheid elkaar dus uit?
    Nee, je hebt pas vrijheid wanneer er spelregels zijn. Spelregels zorgen voor de zekerheid en de voorspelbaarheid die mensen nodig hebben om hun eigen leven te leiden. Mensen bezitten in een geordende samenleving de vrijheid om regels te respecteren of overtreden. 
  • formele leiders
    degene die via officiele kanalen op de positie terecht zijn gekomen.
  • productief
    score/resultaten gerelateerd aan de inzet van de middelen

  • 1.2 Het dagelijkse leven door de bril van de socioloog

  • Wat wordt er bedoelt met 'de bril van de socioloog'?
    De bril van de socioloog helpt ons om de achterliggende werkelijkheid achter het sociale leven te ontdekken. Eigenlijk is het een soort röntgentoestel, waardoor we ons een beeld kunnen vormen van de structuur van de zichtbare werkelijkheid.
  • Waarom volstaat de bril van de socioloog niet?
    Dat mechanische hulpmiddel is nutteloos als we ook geen sociologische verbeelding ontwikkelen. We moeten ook kunnen 'verstaan', betekenis geven aan wat we waarnemen.
  • Hoe definieerde C. Wright Mills de sociologische verbeelding?
    Een levendig bewustzijn van de band tussen (persoonlijke, dagelijkse) ervaring en de ruimere samenleving. Het is het vermogen om afstand te nemen.
  • Wat zijn de drie componenten van de sociologische verbeelding?
    1. Geschiedenis (hoe een samenleving tot stand komt en hoe ze verandert).
    2. Biografie (welke mensen bevolken een bepaalde samenleving?)
    3. Sociale structuur (hoe werken de maatschappelijke instituties, welke zijn de dominante instituties, hoe houden ze de maatschappelijke orde in stand).
  • De ervaring van de dagdagelijkse werkelijkheid is niet zonder betekenis, maar moet in haar context worden geplaatst. Hoe kan dit het best?
    Door enige afstand te nemen van vanzelfsprekendheden, zoals routines.
Lees volledige samenvatting
Deze samenvatting. +380.000 andere samenvattingen. Een unieke studietool. Een oefentool voor deze samenvatting. Studiecoaching met filmpjes.
Bekijk het Study Smart Pakket

Samenvatting 2:

  • Het speelveld, de spelregels en de spelers
  • Jan Vrancken, Geert Van Hootegem & Erik Henderickx
  • of
  • 2013

Samenvatting - Het speelveld, de spelregels en de spelers

  • 1 Op ontdekkingstocht door bekend gebied?

  • Wat betekent 'sociologie' ?

    = Samenlevingskunde. Socius = metgezel, societas = samenleving & logos = kennis, kunde, wetenschap

    Hoe leven de mensen samen ?

  • Geef de 5 vragen ivm de grote dillemes tov de samenleving

    •Individu versus samenleving
    •Mogelijkheden versus beperkingen
    •Natureversus nurture
    •Solidariteit versus strijd

     

    •Gelijkheid versus ongelijkheid

  • Wat is de magische driehoek van Berger & Luckmann?

     Welke paradox vloeit hier uit voort?

    samenleving == gestructureerde werkelijkheid ------------> de mens als sociaal product ----------->samenleving als menselijk product 

     Paradox: Privacy is belangrijk <-> toch zit iedereen op facebook => mens:product van sociale achtergrond; beinvloed door wat je ouders je geleerd hebben. Groepering waarvan ik lid ben (nu UA) is van sociale status veranderd

  • 1.1 Een beeld van een titel

  • Verklaar de titel van dit boek

    Het speelveld = de samenleving die temporeel door de tijd verandert (bv kledij evolueert)

    De spelregels = wetten

    De spelers = mensen, organisaties, ...

    De spellen die gespeeld worden = manieren waarop we samenleven

  • Geef enkele vergelijkingen van het voetbalspel & het echte leven

    ~tribune: mensen kiezen ene kant of andere kant

    ~ruimte rond het speelveld: mensen bepalen achter de schermen wat hun werknemers moeten doen

    ~slechte spelers: niet productief genoeg -> uit de maatschappij

    ~doelen spelers: maatschappelijke status verbeteren, voor het plezier, voor geld, ...

    ~hiërarchie spelers: formele leiders van bovenhand aangeduid

    ~communicatie spelers: mensen interageren

    ~reglement: leven wordt beheersd door geboden & verboden

  • 1.2 Het dagelijks leven door de bril van een socioloog

  • Hoe definieerde C. Wright Mills de sociologische verbeelding?

    Een levendig bewustzijn van de band tussen persoonlijke ervaring <-> ruimere samenleving.

    Het vermogen om afstand te nemen van actuele toestand & alternatief standpunt innemen. 

    3 componenten: 

    • Geschiedenis (hoe kwam samenleving tot stand)
    • Biografie (welke mensen bevolken ze)
    • Sociale structuur (hoe werken maatschappelijke instituties

     

    => Ervaring van werkelijkheid heeft wel degelijk betekenis, MAAR moet in context worden geplaatst -> afstand nemen van routines !

  • 1.2.1 Over eten & drinken

  • Geef een paar aspecten/veranderingen ivm eten & drinken die te maken hebben met de samenleving

    Verschillende samenlevingen:

    - België: vork & mes

    - China: stokjes

     

    Onze samenleving:

    - 'gewone' mensen brunchen niet op zondag

    - Nieuw 'Ons Kookboek': invloed wereldkeuken --> multiculturele samenleving 

    - kookboeken van moeders wijze --> Jeroen Meus

    => maatsch. rol eten is veranderd

     

    Drinken: 

    - Koffie; vroeger alledaags, nu 'in' --> symbolische waarde (babbelen met vrienden) & drug (stimuleert hersenen)

    - Plaats in economische & sociale verhoudingen

  • 1.2.2 Over emoties

  • Welke sociale functies hebben emoties allemaal?

    - verdedigen waarden & normen dus samenlevingsverbanden

    - handhaven sociale identiteit

    - behoren tot een bepaalde groep; groep bedreigd = jij bedreigd

    - beschermen sociale interactie; arrogantie, walging, ... 

  • 1.2.3 Over sport

  • Geef aan waarom vrijetijdsbesteding een sociaal kantje heeft

    - Golf, zeilen, surfen = hoge sociale status --> distance & finesse

    - Worstelen, boksen, wielrennen = lage sociale status --> blood sports

    - Sport = drager van symbolische codes van smaak en leefstijlen

     

  • 1.2.4 Over lifestyle & lijfstijl

  • Wat hebben lifestylebladen met de samenleving te maken?

    *informeren over cultuur vd moderne mens

    *1 voorbeeld: ideaal mannenlichaam & vrouwenlichaam

    *beschaving van de 'look' vooral bij mensen met bovenmodaal inkomen

    *massamedia -> versprijding idealen -> verliest trendy karakter -> nieuwe look

  • 1.2.5 Over liefde

  • Wat heeft liefde en verliefdheid met het samenleven te maken?

    Mensen huwen meestal binnen zelfde sociaal milieu -> makkelijker praten, zelfde interesses

    Sociale druk: gearrangeerde huwelijken of afkeuring door vrienden

    Mogelijkheid om partner in eigen kring te ontmoeten wordt groter als die groep groter wordt

Lees volledige samenvatting
Deze samenvatting. +380.000 andere samenvattingen. Een unieke studietool. Een oefentool voor deze samenvatting. Studiecoaching met filmpjes.
Bekijk het Study Smart Pakket

Laatst toegevoegde flashcards

Jahoda ontwikkelde op basis van haar werkloosheidsstudie een Latente Deprivatiemodel, voor in de jaren 30 en 70, de stelling dat psychisch welbevinden verslechtert bij het wegvallen van betaalde arbeid. Welke vijf functies van arbeid onderscheidt Jahoda?
- Arbeid structureert de tijd van individuen
- Arbeid is een belangrijke bron van sociale contacten en sociale ervaringen
- Arbeid verbindt een individu met doeleinden die de persoonlijke preferenties overstijgen
- Arbeid zorgt voor status en identiteit en draagt zo bij tot de definitie van iemands positie in de samenleving
- Arbeid dwingt tot activiteit, biedt kansen om handeling te stellen met zichtbare gevolgen en dwingt ook tot het ontwikkelen en uitdrukken van competenties en vaardigheden.
17/04/2020 by study smart
Wat was de correlatie in suïcide-onderzoek van de eerste voltijdse, Joodse socioloog Emile Durkheim (1858-1917) uit de Vogezen, welke heden nog gebruikt worden?
De correlaties die hij vond, verklaarde hij uit de gemeenschappelijke factor 'sociale integratie', waarbij zowel een teveel als een gebrek aan sociale integratie tot meer zelfdodingsgedrag leidde.
14/04/2020 by study smart
In het context van arbitraire en contingente zaken, wat betekent padafhankelijkheid?
Padafhankelijkheid wil zeggen dat gebeurtenissen uit het verleden van invloed zijn op latere toestanden en ontwikkelingen.
Contingent wil zeggen, vast deel/hoeveelheid
Arbitrair betekent kruising.
14/04/2020 by study smart
Wat bedoelde Charles Wright Mills in de jaren 50 met sociologische verbeelding?
Het is het vermogen om afstand te nemen van de actuele toestand en een alternatief standpunt in te nemen. Hierbij zijn drie componenten actief: geschiedenis (hoe kwam een samenleving tot stand), biografie (welke mensen bevolken een samenleving) en sociale structuur (Hoe werken maatsch. Instituties, welke zijn dominant..)
14/04/2020 by study smart
Waarom kunnen we ons afvragen of we niet op een keerpunt zijn terechtgekomen?

Dat zou kunnen blijken uit het oprukken van nieuwe dominante, zoniet quasi-totalitaire, waardenpatronen (nationalisme), de toenemende controle op het private en publieke gedrag van de burger.

Bv. De verhoging van de GAS-boetes en de verlaging van de leeftijd vanaf wanneer ze kunnen worden toegepast.

12/08/2014 by
Wat zijn bv. Uitdrukkingen van deze culturele (r)evolutie? 

Het holebi-huwelijk, euthanasie.

12/08/2014 by
Leg uit; ondanks de individualisering blijft er sprake van voorspelbaarheid, berekenbaarheid, routines en berekenbare patronen.

 Het handelen is in mindere mate gesteund op de vanzelfsprekende traditie, gestrengheid van de leer, ontzag voor gezag, de politieke zuil waartoe men het hele gezin behoorde, maar dat nieuwe sturende maatschappelijke mechanismen voor het “denken, voelen en handelen†in de plaats kwamen. Denk aan onderwijs, de ‘vrije’ markt, de (oude en nieuwe) sociale media, de reclame, het kapitalisme van de begeerte.

Mensen kiezen niet individueel, hun handelen is even voorspelbaar als daarvoor, alleen koesteren ze de illusie dat zij zelf kiezen. 

12/08/2014 by
Wat is vandaag de dag opvallend rondom privacy?

De spanning tussen de verwachting dat onze privacy wettelijk moet worden gegarandeerd en de oeverloze bereikbaarheid die vanwege werkgevers, vrienden en familie wordt opgelegd.

12/08/2014 by
Hoe heeft de differentiatie van culturele sferen ook de verhouding veranderd tegenover meer of minder geinstitutionaleerde opvattingen?

Net zoals posities en de erbij horende status niet langer worden toegewezen, maar verworven, kiezen we ook onze richtinggevende waarden en onze gedragsregels zelf. We knutselen onze eigen betekeniskaders bij elkaar.

12/08/2014 by
Wat vormen randvoorwaarden om de autonomie te verdedigen.

Een onafhankelijke rechterlijke macht en een freischwebende intelligenz.

12/08/2014 by

Gerelateerde samenvattingen