Samenvatting - Literatuur : geschiedenis en theorie VWO 2e fase

• 1 De Middeleeuwen

• Wanneer begon de Tachtigjarige Oorlog?
  

  In 1568

• 1.1 Compositie

• Begrip: Fabel

  Het verhaal in zijn logische en chronologische samenhang
• Begrip: Sujet

  De manier waarop de fabel in de tekst weergegeven is
• Door de fabel te reconstrueren zie je hoe in het sujet de volgorde verdanderd is.
• Welke zeven elementen bevat elke roman of elk verhaal?

  • Er komen personages in voor
  • Die verrichten handelingen
  • Deze nemen een bepaalde tijdsduur in beslag
  • Ze spelen zich af in een ruimte
  • En een historische tijd
  • Worden de lezer meegedeeld vanuit een perspectief

• 1.2 Handeling

• Begrip: Handeling

  De gebeurtenissen in een verhaal samen
• Synoniem van handeling

  Plot of intrige
• Begrip: Thema

  Korte samenvatting van de handeling in één of enkele zinnen
• Wanneer je de samenvatting (thema) korter maakt, heb je het onderwerp van de roman.

• Uitgebreide romans hebben er vaak een subplot of nevenintrige bij. Deze worden nooit in het thema vermeld.

• Begrip: Dubbelroman

  Roman met twee thema's
• Begrip: Ingelast verhaal

  Wanneer er een verhaal in de roman wordt verteld
• Begrip: Kader- of raamvertelling + voorbeeld
  

  Wanneer de roman alleen gebruikt wordt om verhalen bij elkaar te houden. Voorbeeld: Duizend-en-één-nacht. 

• 1.2.3.1 Het slot

• Open en gesloten einde

• 1.3 Literatuur en taal

• Begin literatuurgeschiedenis: 1100 
  Men begon naast Latijn ook teksten in volkstalen op te schrijven.
• 12e en 13e eeuw:
  Literatuur is ridderlijk en theocentrisch.
  Genres:
  

  • Ridderroman
  • Heiligenleven

  Vanaf einde 13e eeuw: didactische literatuur: ook gericht op de burgerij (niet alleen adel).
• Literatuur om te beluisteren:
  

  • Schrijvers/componisten: troubadours
  • Ten gehore gebracht door jongleurs of minstrelen
• 
  

  • 1450: uitvinding boekdrukkunst door Johannes Gutenberg
    
  • Daarvoor handschriften (codices)
    
  • Geschreven op perkament, versierd met miniaturen

  
  
  

  • Na boekdrukkunst, boeken goedkoper, toegankelijker
  • proza komt op
  • 1450-1500: wiegendrukken (incunabelen), nabootsing handschriften
  • Na 1500: Papier ipv perkament, lijkt meer op huidige boek

  
  

  • Schrijvers beginnen namen te vermelden
• • Geen eenheidstaal, verschillende dialecten van Nederlands: Diets (Middelnederlands)
    
  • Oudste Nederlandse tekst: 1100

• 1.4 De ridderroman

• Ridderroman: 
  

  • ontstond einde 11e eeuw in Noord-Frankrijk.
    
  • Werden vertaald en andere werden bedacht
  • Roelantslied (1200) (La Chanson de Roland, 1100)
  • Karel ende Elegast (1200) (Origineel Vlaams of Brabants) 

  
  
• Karelromans of Frankische romans:
  

  • Spelen zich af rond Karel de Grote
  • Ridders volgens ideaal kracht en moed
• Hoofse romans:
  

  • Verfijndere, 'hoffelijke' ridders
• Walewein en het schaakbord:
  

  • 1200: geschreven door Penning
  • 1215: voltooid door Pieter Vostaert