Lees hier de samenvatting en de meest belangrijke oefenvragen van R&I aantekeningen HC's, WG, IC's

• 1 principes van regulatie

• 1.1 HC1

  Dit is een preview. Er zijn 14 andere flashcards beschikbaar voor hoofdstuk 1.1
  Laat hier meer flashcards zien

• wat is een voorbeeld van een open regelsysteem in het lichaam?

  hart; wat erin komt, komt eruit. de versterkingsfactor is dan 1. (A)
  
  een positieve terugkoppeling is ook een open regelsysteem. na registratie krijg je een effect dat exponentieel toeneemt, zoals de bloedstolling. 

• wat zijn voorbeelden van verstoringen in effectoren of verstoringen van buitenaf het regelsysteem?

  • effectoren: hartinfarct, nierprobleem
  • buitenaf: voedselvergiftiging, hitte, kou, medicijnen

• beschrijf de lengte van de preganglionaire en postganglionaire neuronen van het orthosympathisch en parasympathisch zenuwstelsel

  • orthosympathisch: kort preganglionair neuron en een lang postganglionair neuron. 
  • parasympathisch: lang preganglionair neuron en een kort postganglionair neuron (vlakbij doelorgaan)

• waarom is de bijnier een speciaal orgaan?

  embryonaal gezien uit 2 kiembladen: kern is neuraal blad en cortex is een epitheliaal blad. de kern is een ganglion van het sympathische zenuwstelsel. hier komen zenuwen in het bijniermerg: stimuleren cellen (speciale cellen: chromoffine cellen (maken adrenaline). dit komt bijna overal, doordat het vrij in het bloed komt. dus eigenlijk is de bijnier een postganglionair neuron

• van welke receptoren maken het OS en PS zenuwstelsel gebruik?

  preganglionair: ionkanaal, N2 receptor (ligand gebonden ionkanalen)
  postganglionair: GPCR
  

  • OS: adrenerge receptoren -> alfa-1/2, beta-1/2/3
  • PS: muscarinerge receptoren -> M-1/2/3/4/5

  
  
  N- en M-receptoren maken gebruik van acetylcholine, de adrenerge receptoren gebruiken adrenaline/noradrenaline
  bijniermerg = sympathisch ganglion, dus geeft oiv acetylcholine adrenaline af. 

• wat is het verschil tussen alfa- en beta-receptoren, aangezien ze allebei op adrenaline/noradrenaline werken?

  alfa-adrenerge recptoren zijn meer gevoelig voor noradrenaline, de beta-adrenerge receptoren voor adrenaline

• welke drie groepen hormonen heb je qua opbouw?

  • amines: bron = tryptofaan en tyrosine (aminozuren). bijv. catecholaminen, schildklierhormoon T3/4
  • peptiden en proteinen: insuline, LH, FSH
  • steroid hormonen: gekoppeld aan eiwitten, deel gebonden/deel vrij. koppelt aan receptoren, met als bron cholesterol 

• welke soorten binding aan receptoren heb je?

  • specifiek en hoge affiniteit
  • membraanreceptor: snel -> ligand gated, GCPR, autofosforylatie
  • intracellulair
  • nucleaire receptor

• de hypofyse is een hormoonklier, dus geeft hormonen af aan het bloed. welke?

  • neurohypofyse: uiteinden van zenuwcellen geven ADH (= AVP) en oxytocine (weeen) af. korte halfwaardetijd
  • adenohypofyse: initiatie vanuit hypothalamus. voortgeleiding naar hypofyse via portale vaten, met uiteindelijk regulatie op orgaanniveau. de hypothalamus geeft een paar hormonen af, via de bloedvaatjes in de hypofyse (dus geen zenuwen) en daar zitten cellen met receptoren die de gewenste hormonen uit de hypofyse opnemen uit het bloed, zodat ze zelf een ander hormoon kunnen produceren, wat weer in de circulatie komt, zoals TSH

• wat is de H-H-bijnieras?

  hypothalamus geeft CRH aan adenohypofyse -> adenohypofyse geeft ACTH aan bijnierschors -> bijnierschors geeft aldosteron, cortisol en androgenen af (cortisol werkt inhiberend op hypothalamus + hypofyse)
  ACTH zelf werkt ook inhiberend op de hypothalamus via het portale stelsel (short feedback loop)