Samenvatting - Stofwisseling 2

• 2.1 HC Inleiding endocrinologie

• Op welke 2 manieren vind signaaloverdracht plaats

  Middels hormonen of neurotransmitter
• Werkt het endocrien systeem specifiek of aspecifiek

  Aspecifiek: als reclamefolders
• Werkt signaaloverdracht via synapsen specifiek of aspecifiek

  Specifiek: als post op specifiek adres
• Welke belangrijke hormoonklieren kennen we

  Hersenen (hypothalamus, hypofyse en pijnappelklier), schildklier, pancreas, ovaria/testes, bijschildklieren en bijnier
• Welke organen en weefsel kennen we die hormonen produceren

  Vet, nier, bot, darm, lever en maag
• Welke hormonen worden er in de hersenen geproduceerd

  Hypofyse: ACTH, GH, LH, FSH, prolactine en TSH
  hypothalamus: ADH en oxytocine
  pijnappelklier: melatonine
• Welke hormonen worden er in de schildklier geproduceerd

  T4/T3 en calcitonine
• Welke hormonen worden er in de pancreas geproduceerd

  Insuline en glucagon
• Welke hormonen worden er in de ovaria/ testes geproduceerd

  Oestrogenen, testosteron, AMH en inhibine
• Welk hormoon wordt er in de bijschildklier geproduceerd

  PTH
• Welk hormoon wordt er geproduceerd in vet

  Leptine
• Welk hormoon wordt er geproduceerd in de nier

  Renine
• Welke hormonen worden er geproduceerd in de darm

  GLP-1, NPY, PP, PYY, secretine etc
• Welke hormonen worden er geproduceerd in de lever

  IGF-1 en IGF-2
• Welke hormonen worden er geproduceerd in de maag

  Gastrine en ghreline
• In welke 3 groepen kun je hormonen opdelen

  Proteinen, steroid en aminozuren
• Welke hormonen vallen onder de proteine hormonen

  Groei-hormonen, ACTH, LH, FSH en thyroxine
• Welke hormonen vallen onder steroid hormonen

  Cortisol, testosteron, T4, T3 en alle vit D's
• Welke hormonen vallen onder aminozuur hormonen

  Epinephrine en TRH
• Hoe werkt het transport door de bloedbaan van steroid hormonen

  Deze hebben een eiwit nodig om te transporteren --> laten los van dit eiwit --> vrije fractie gaat over het membraan --> vrije fractie bindt aan receptor --> complex migreert naar celkern
• Wat gaat er gemakkelijk en moeilijk in het transport van steroid hormonen

  Makkelijk: over celmembraan heen
  moeilijk: transport door bloedbaan
• Wat gaat er gemakkelijk en moeilijk in het transport van een peptide hormoon

  Makkelijk: transport door bloedbaan
  moeilijk: transport over celmembraan
• Hoe gaat het transport van peptide hormonen over de celmembraan

  Het hormoon bindt aan een receptor in de membraan --> conformatie signaal in cytoplasma --> bepaalde eiwitten worden geactiveerd
• Welke groepen receptoren kennen we

  Nucleaire receptoren, g-proteine gekoppelde receptoren en enzym gekoppelde receptor
• Noem een voorbeeld van een binding aan nucleaire receptor

  Progesteron
• Noem een voorbeeld van een binding aan g-proteine gekoppelde receptor

  LH
• Noem een voorbeeld van een binding aan enzym gekoppelde receptor

  IGF-1
• Wanneer vinden we enorme pieken in het groeihormoon

  Tijdens het slapen
• Wanneer vinden we pieken in prolactine bij vrouwen

  Tijdens het slapen
• Wanneer vinden we pieken cortisol

  8-10 uur sochtends --> wakker gemaakt
• Wanneer vinden we dalen in cortisol

  Savonds --> rustig voor je gaat slapen
• Wanneer vinden we pieken in LH en FSH

  In foetus en heel jong (6 maand) en begin puberteit
• Wanneer vinden er veranderingen plaats in de pulsatiliteit van LH en FHS

  Tijdens de puberteit: eerst kleine piekjes, toename in de nacht en later ook overdag
  Tijdens de menopauze: geen schommelingen meer maar constante hoge getallen
• Wat is er te zien bij meisjes met te veel androgenen

  Vrouw die mannelijke geslachtsorganen begint te ontwikkelen
• Wat is er te zien in het fenotype van jongen met te veel androgenen

  Heel vroeg al groei van geslachtsorganen
• Wat hebben we nodig om de concentratie van hormonen te kunnen meten

  Speciale versterkingstechnieken
• Hoe werkt de HH-as

  Hypothalamus produceert hormonen die hypofyse aanzet tot produceren hormonen --> deze hormonen zetten andere organen aan tot productie van hormonen --> de uiteindelijk geproduceerde hormonen remmen de hypothalamus en hypofyse
• Van welke hormonen is somatostatine een remmer

  Groeihormoon GHRH
• Welke stof afgegeven door de ovaria remt de hypofyse

  Inhibine
• Hoe werkt de HH-bijnier as

  CRH --> ACTH --> cortisol
• Hoe werkt de HH-schildklier as

  TRH --> TSH --> T4
• Hoe werkt de HH-lever as

  GHRH --> GH --> IGF-1
• Hoe werkt de HH-gonaden as

  GnRH --> FHS/LH --> testosteron/ oestradiol
• Wat houdt de wisselwerking tussen dopamine en prolactine in

  Dopamine remt prolactine afgifte & prolactine zorgt voor afgifte van dopamine
• Wat is de pathofysiologie achter acromegalie

  Autonome productie van groeihormoon door hypofyse + geen feedback door IGF-1 --> groei van weefsel
• Wat zijn de symptomen van acromegalie

  Groei van vooral tong, kaak, vingers en voeten 
  overmatig transpireren
  tanden uit elkaar
• Wat gebruik je als diagnostiek voor acromegalie

  IGF-1 gehalte meten, GTT en MRI
• Wat test je met een GTT bij acromegalie

  Je dient glucose toe waarna in gezonde personen de concentratie groeihormoon zou moeten dalen --> bij mensen met acromegalie gebeurt dit niet
• Wat test je met een MRI bij acromegalie

  Of het komt door een adenoom in de hypofyse
• Welk verschil is er te zien tussen acromegalie voor of na de puberteit

  Voor de puberteit vooral groei in lengte omdat je groeischijven flexibel zijn
  Na de puberteit eig enkel nog groei van handen en voeten te zien