Samenvatting - Systeem Aarde

• 1 De actieve aarde

• Endogene krachten:

  Krachten die vanuit de aarde komen en invloed uitoefenen op de lithosfeer (aardkorst). Deze krachten worden aangedreven door temperatuur en (hoge) druk en  hebben een opbouwende werking. Endogene processen veroorzaken oa: gebergten, vulkanen, aardbevingen en geisers. 

   

  Exogene krachten:

  Natuurkrachten die de lithosfeer (aardkorst) van buitenaf veranderen d.m.v. drie processen: erosie, verwering, sedimentatie. 

  Deze afbraak vind plaats onder invloed van het weer en plantengroei. 

• 1.1 Het ontstaan en de opbouw van de aarde

• De aarde is opgebouwd uit verschillende lagen. Deze lagen konden ze onderscheiden door de chemische opbouw en de fysische opbouw. 

  1. Aardkern: bestaat uit ijzer.

  -Binnenkern is vast en buitenkern is vloeibaar.

  2. Mantel: bestaat uit magnesium en ijzer.

  -Binnenmantel is vast. De buitenmantel bestaat uit 2 delen, een plastisch en een vast deel. Het plastische deel wordt ook wel de asthenosfeer genoemd. Het vaste deel van de buitenmantel en de aardkorst samen noem je de lithosfeer. 

  3. Aardkorst: bestaat uit graniet en basalt.

   

  De korst bestaat uit 2 verschillende platen; continentale platen en oceanische platen. 

  -De continentale korst is dikker dan de oceanische korst. 

  -De continentale korst is ouder dan de oceanische korst. 

  -De continentale korst is lichter dan de oceanische korst. 

  -De continentale korst bestaat uit graniet en de oceanische korst uit basalt. 

   

  De lithosfeer heeft een drijvend evenwicht t.o.v. de asthenosfeer. Dit noemt men isostasie of isostatisch evenwicht. Hoe hoger, hoe zwaarder, hoe dieper hij in de asthenosfeer wegzakt. 

• actualiteitsprincipe

  Natuurwetten in het verleden zijn hetzelfde als in het heden.

• Wat is het actualiteitsprincipe?

  Natuurwetten in her verleden zijn hetzelfde als die in het heden.

• aardkern

  Het binnenste gedeelte van de aarde, deels vast, deels vloeibaar.

• wat is het actualiteitsprincipe

  dat de processen die er nu op aarde zijn er vroeger ook waren

• Het binnenste van de aarde = aardkern, bestaat vooral uit ijzer.
  Dan aardmantel, bestaat uit magnesium en ijzer.
  
• Wat wordt bedoeld met het actualiteitsprincipe?

  Er van uit gaan dat processen die we nu op aarde zien, vroeger ook zo hebben gewerkt.

• de processen op aarde nu verschillen sterk van de processen in het allereerste begin van de aarde 

• Aardmantel

  Dikke plastische laag onder de aardkorst waarin de convectiestromen voorkomen.

• Aardkorst = de buitenste, dunne laag van de aarde
  -continentale korst onder de continenten met een dikte van 30 tot 70 km, bestaande uit vrij licht gesteente
  -oceanische korst onder de oceanen met een dikte van 1 tot 7 km, bestaande uit vrij zwaar gesteente
• Noem twee bijzonderheden aan de aarde in vergelijking met andere planeten.

  Ten eerste is er vloeibaar water op de aarde. En ten tweede bestaat de aarde uit inwendige lagen (ook wel schillen genoemd.)

• Aardkorst

  Dunne vaste schil van de aarde (dikte 5 km onder de oceanen, tot 50 km onder continenten).

• waarom is de aarde speciaal?

  door het water en de gelaagdheid van binnen

• Wat is lithosfeer?

  De harde, vaste buitenlaag van de aarde.
• Noem 3 inwendige warmtebronnen van de aarde en 1 uitwendige bron.

  1. De aarde heeft veel warmte meegekregen bij haar ontstaan, die warmte is er nog steeds in gesteenten.
  2. In periodes met meteorietinslagen kwam er veel warmte vrij.
  3. Radioactiviteit van sommige gesteenten.
  
  1. de ZON.

• zoveel schillen als de aarde heeft is bij nog geen een andere planeet gevonden

• Litosfeer

  De harde vaste buitenlaag van de aarde (aardkorst en deel van aardmantel).

• Wat is de asthenosfeer?

  Een zachtere laag die onder de lithosfeer ligt en rust op de binnenmantel, een harder deel van de mantel.

• het binnenste van de aarde heet een aardkern, daarom heen zit de aardmantel en tot slot komt de aardkorst

   

• Asthenosfeer

  De zachtere, vrij plastische laag in de aardmantel.

• waardoor hebben de lagen een verschillende chemische samenstelling? En hoe heet dit?

  door de inslag van een groot hemellichaam smolt de aarde opnieuw, dit heet differentiatie

• fysische opbouw van de aarde

• Volgorde fysische opbouw van de aarde (van buiten naar binnen)

  Litosfeer

  • korst
  • vast deel buitenmantel

  Asthenosfeer

  • Binnenmantel
  • Buitenkern
  • Binnenkern

• waar bestaat de aardkern uit?

  voornamelijk uit ijzer 

• Chemische samenstelling van de aarde

  Aardkern: ijzer

  Aardmantel: magnesium + ijzer

  Aardkorst

  • continentaal: graniet (licht)
  • oceanisch: bassalt (zwaar)

• waar bestaat de aardmantel uit?

  uit magnesium en ijzer

• de continentale korst bestaat uit graniet en is 30 tot 70 km dik

• Hoe komt de aarde aan uitwendige en inwendige warmte?

  Uitwendige warmte

  • zonnewarmte (grootste warmtebron)

  Inwendige warmte

  • ontstaan van aarde uit hete nevelgassen
  • inslagen van meteorieten
  • radioactiviteit van de aarde

• de oceanische korst bestaat uit basalt en is 1 tot 7 km dik

• Hoe oud is de aarde?

  4,5 miljard jaar

• de harde buiten laag heet: Lithosfeer

• de laag daaronder heet: athenosfeer